بیداری اسلامی و سهم فنّاوری و تکنولوژی های ارتباطی در آن

در اواخر سال 2010م تحولاتی در مناطق شمال افریقا و خاورمیانه روی داد که تأثیر بسیاری بر محیط بین المللی نهاد. این تحولات در کشورهایی رخ داد که عموم مردم آنها مسلمان هستند و گرایشهای مذهبی دارند. پس از قیام مردم تونس و گسترش آن به کشورهای عربی و اسلامی دیگر، پدیده انقلابهای عربی و بیداری اسلامی همچون دومینو، نظامهای پادشاهی منطقه خاورمیانه را با مسائل جدی روبه رو کرد. نظامهای حاکم برای جلوگیری از گسترش ناآرامی ها و نافرمانی مدنی شهروندان، شروع کردند به دادن برخی آزادی های سیاسی، گسترش آزادی بیان، موضع گیری های مردمی و مسائلی از این دست برای فریب استراتژیک شهروندان خود. افزون بر این، آنها به ویژه نظامهای پادشاهی و دیکتاتوری های منطقه، می کوشیدند در مسیر انتقال آزاد اطلاعات، اختلال به وجود آورند و یر رسانه های گروهی و ارتباطی سیطره یابند و اطلاعات مطلوب را از دسترس ملّت دور کنند. در نقطه مقابل، ملّتهای معترض به وسیله رسانه های گروهی بین المللی و اجتماعی از اوضاع یکدیگر آگاهی می یافتند و به نوعی اطلاعات را از طریق شبکه های اجتماعی مثل «فیس بوک»، «رایانامه (پست الکترونیک)» و باقی شبکه های مجازی ارتباطی ردوبدل می کردند. با توجه به اهمیّت رسانه ها در فرایند خیزش جوامع عربی، این انقلابهای عربی (بیداری اسلامی) را «انقلابهای تویتری یا فیس بوکی» نامیده اند. در مقاله حاضر تلاش شده است سهم رسانه در تحولات چندی پیش خاورمیانه و موضع گیری رسانه های غربی علیه این انقلابهای مردمی بررسی شود. برای این منظور، از روش توصیفی ـ تحلیلی استفاده شده است.