بر همکنش گیاهان ترانس ژنیک مقاوم به سوسک کلرادو leptinotarsa decemlineata با موجودات غیر هدف: اثرات جانبی روی شته macrosiphum euphorbiae و پارازیتوئید aphidius nigripes

شایستگی شته سیب زمینی macrosiphum euphorbiae)) و پارازیتوئید آن aphidius nigripes)) روی پنج رقم گیاه سیب زمینی (ترانس ژنیک – bt‘ ترانس ژنیک – oci ‘ کلاسیک nyl 235-4 و دو شاهد) با درجات و مکانیسم های مختلف مقاومت به سوسک کلرادو leptinotarsa decemlineata)) در شرایط آزمایشگاهی مورد بررسی قرار گرفت. نتایج آزمایشگاهی نشان داد که عوامل مقاومت به سوسک کلرادو به اشکال مختلف بر زیست شناسی شته سیب زمینی و پارازیتوئید آن اثرمی گذارند. گیاهان سیب زمینی ترانس ژنیک – bt بطور منفی بر ضریب شایستگی شته m. euphorbiae و پارازیتوئید آن a. nigripes اثر داشت و برعکس گیاهان ترانس ژنیک – oci اثرات مثبتی روی فاکتورهای مختلف زیستی شته و پارازیتوئید داشته اند. بطوریکه این حشرات کمترین و بیشترین اندازه و به طبع کمترین و بیشترین زادآوری را به ترتیب روی گیاهان ترانس ژنیک – bt و ترانس ژنیک – oci داشته اند. گیاه مقاوم کلاسیک nyl 235-4 در مقایسه با سایر گیاهان دارای بیشترین سازگاری با زنبور پارازیتوئید a. nigripes بوده است. بعلاوه در مقایسه با سایر ارقام سیب زمینی پارازیتوئیدها تلفات بیشتری روی رقم ترانس ژنیک –bt داشتند. نتایج بر این امر دلالت دارند که عوامل مقاومت (ژنها) به یک آفت اصلی در یک گیاه می توانند اثرات متفاوت و غیر قابل پیش بینی بر موجودات غیرهدف داشته باشند. از این نتایج چنین استنباط می گردد که بروز صفات جدید در درجه اول بستگی به طبیعت ذاتی ژن منتقل شده و سپس به برهمکنش احتمالی بین این ژن های اولیه (بومی) گیاه خواهد داشت.