نقوش سکّه های الیمایی و ارتباط آن با دریانوردی

نویسندگان

حسین کیان راد

چکیده

موقعیّت جغرافیایی سرزمین الیمایی، واقع در بخشهایی از خوزستان امروزی، باعث شده بود تا این ناحیه، نقش واسطه را میان آبراهه هایی که به رأس خلیج فارس ختم میشدند با فلات ایران و همچنین میانرودان ایفا کند. عبور یکی از مهمترین جاده های بازرگانی ایران از این سرزمین در کنار باروری ناشی از جریان داشتن چندین رودخانه باعث شده بود که الیمایی به کانون اقتصادی و بازرگانی مهمّی در دور? اشکانی تبدیل شود. آثار باستانی برجای مانده از فرمانروایان محلّی الیمایی همچون سنگ نوشته ها، سنگ‏نگاره های صخره ای، و مهم تر از همه، سکّه های فراوان، نشان از رونق این سرزمین در دور? مورد نظر دارد. وجود دو درمسرا در شهرهای سلوکیه کنار هدیفون (جراحی) و شوش (سلوکیه کنار اولائوس) میتواند تأیید دیگری برای این رونق اقتصادی باشد. سکه های ضربشده در این درمسراها، متأثر از سکه های عصر سلوکی دارای نقوشی همچون هلالِ ماه، ستاره، سر اسب و نقشی لنگرگونه هستند. مسئل? اصلی در پژوهش کنونی، تفسیر نقوش مذکور و چگونگی ارتباط آن با سرزمین الیمایی و فرمانروایان محلّی آن است. از اینرو پیوند برخی نقوش موجود بر روی سکه های الیمایی با دریا و دریانوردی و ایزدان یونانی و ایرانی مرتبط با آب و رودخانه بعنوان یک فرضیه مطرح شده است. در این میان، ردّپای دو ایزد پوزوئیدون و آرتمیس، پررنگتر است. ایزدبانو آناهیتا و نانایا بعنوان معادلهای آرتمیس در ایران و میانرودان نیز قابل توجهند و اینکه بر اساس منابع نوشتاری، پرستشگاه های ثروتمندی متعلّق به آنها در ناحی? الیمایی وجود داشته است.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

نقوش سکّه‌های الیمایی و ارتباط آن با دریانوردی

موقعیّت جغرافیایی سرزمین الیمایی، واقع در بخشهایی از خوزستان امروزی، باعث شده بود تا این ناحیه، نقش واسطه را میان آبراهه‌هایی که به رأس خلیج‌فارس ختم میشدند با فلات ایران و همچنین میانرودان ایفا کند. عبور یکی از مهمترین جاده‌های بازرگانی ایران از این سرزمین در کنار باروری ناشی از جریان داشتن چندین رودخانه باعث شده بود که الیمایی به کانون اقتصادی و بازرگانی مهمّی در دور? اشکانی تبدیل شود. آثار ...

متن کامل

پژوهشی بر سکه های فرترکه و الیمایی در دوره اشکانی

حکومت های محلی الیمایی و پارس از مهم ترین حکومت های مستقل و نیمه مستقل در دوره های سلوکی و اشکانی بودند، اگرچه در موضوع تاریخ، فرهنگ و هنر این دوره تحقیقات و پژوهش های زیادی انجام شده است، پیرامون این دو حکومت محلی مطالعات و پژوهش های مستقل و مبسوط صورت نگرفته است؛ از این جهت هنوز بسیاری از رویدادهای این دوره در ابهام و تاریکی مانده است. از آنجا که سکه ها یکی از مهم ترین یافته-های فرهنگی می باش...

15 صفحه اول

ظهور نقوش انسانی در مُهرهای دورۀ قاجار (با تاثیرپذیری مُهرها از سکه ها و مدال های آن دوره)

هدف پژوهش: در مُهرهای مورد مطالعه، پوشش های سَر همان کلاه ها و تاج  کلاه های شاهان قاجاری است که در سکه ها قابل مشاهده است. این مقاله، با هدف جست وجوی تاثیرپذیری نقوش مُهرها از سکه ها و مدال ها به تحلیل و مقایسۀ تصاویر آن ها پرداخته می پردازد. روش/ رویکرد پژوهش: پژوهش حاضر، با ماهیت و روش تاریخی، توصیفی، و تطبیقی بر پایۀ منابع کتابخانه ای و میدانی به تطبیق نقوش مُهرها با سکه ها و مدال های دورۀ قاجا...

متن کامل

مقایسه تأثیر وضعیت طاق باز و دمر بر وضعیت تنفسی نوزادان نارس مبتلا به سندرم دیسترس تنفسی حاد تحت درمان با پروتکل Insure

کچ ی هد پ ی ش مز ی هن ه و فد : ساسا د مردنس رد نامرد ي سفنت سرتس ي ظنت نادازون داح ي سکا لدابت م ي و نژ د ي سکا ي د هدوب نبرک تسا طسوت هک کبس اـه ي ناـمرد ي فلتخم ي هلمجزا لکتورپ INSURE ماجنا م ي دوش ا اذل . ي هعلاطم ن فدهاب اقم ي هس عضو ي ت اه ي ندب ي عضو رب رمد و زاب قاط ي سفنت ت ي هـب لاتـبم سراـن نادازون ردنس د م ي سفنت سرتس ي لکتورپ اب نامرد تحت داح INSURE ماجنا درگ ...

متن کامل

بررسی و تحلیل صحنه بزم در نقوش برجسته الیمایی با معرفی نقش برجسته نویافته سنگ ماهی در اندیکا- مسجد سلیمان

منطقه الیمایی شامل جلگه‌های مرتفع و دره‌‌های کوه‌های بختیاری در شرق رود کارون و در حقیقت همان شمال شرقی خوزستان است. هرچند تعیین حدود دقیق این منطقه بسیار دشوار است ولی وسعت این منطقه در طول حیات آن بر حسب کشور گشایی‌های جدید اشکانیان، کاملاً تغییر می‌یافته و یا دولت‌های کوچک همسایه، بخش‌های کم بیش مهمی از الیمایی را تسخیر می‌کردند. در عصر سلوکیان و به ویژه در دوره اشکانی، بخش‌هایی که اکنون در ا...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید


عنوان ژورنال:
پژوهشهای علوم تاریخی

ناشر: دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه تهران

ISSN 2288ـ1026

دوره 3

شماره 2 2012

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023