بررسی اثر ضد دردی فرم فعال ویتامین d در یک مدل درد نوروپاتی

زمینه و هدف: با وجود اینکه افراد زیادی مبتلا به دردهای مزمن از جمله درد نوروپاتیک می باشند، ولی هنوز درمان مناسب و قطعی برای آن ارایه نشده است. فرم فعال ویتامین d(1.25 dihydroxy vitamin d3) باعث افزایش میزان نوروتروفین ها بویژه ngf(nerve growth factor) و کاهش میزان nos(nitric oxide synthase) می شود که هر دو در ایجاد درد نقش دارند. وجود رسپتور این ویتامین در نخاع و مغز، نشانگر نقش آن در سیستم اعصاب مرکزی می باشد. براساس گزارشات موجود، کمبود ویتامین d در افراد جوان، یکی از دلایل وجود دردهای مزمن مانند دردهای عضلانی ـ اسکلتی در این سنین می باشد. این مطالعه با هدف بررسی اثر ضد دردی فرم فعال ویتامین d در یک مدل نوروپاتی در موشهای صحرایی نر صورت گرفت. روش بررسی: در این مطالعه 40 موش صحرایی نر نژاد wistar در محدوده وزنی 250-200 گرم به طور تصادفی به 4 گروه 10 تایی تقسم شدند. جهت ایجاد درد نوروپاتی از مدل cci(chronic constriction injury) استفاده گردید. تزریق از روز بعد از عمل، به فواصل 2 روز در میان، به مدت یک ماه و به صورت داخل صفاقی انجام شد. جهت بررسی آلودینیای مکانیکی، از تست von frey و آلودینیای سرمایی، از تست استون استفاده گردید. به این منظور، حیوانات، قبل از عمل، روز بعد از عمل و سپس به فواصل یک هفته در طول آزمایش، تست شدند. جهت بررسی نتایج، از تستهای آماری anova و newman kules استفاده شد و 05/0p< معنی دار در نظر گرفته شد. یافته ها: براساس نتایج بدست آمده، تزریق ویتامین d در حیوانات سالم، تغییر معنی داری در آستانه درد ایجاد نکرده است. حیواناتی که تحت عمل cci واقع شده بودند، با شدت بیش تری به محرک مکانیکی و سرمایی پاسخ دادند. در گروهی که به دنبال عمل cci، محلول حاوی ویتامین d دریافت نموده بودند، عکس العمل نسبت به محرک مکانیکی و سرمایی در مقایسه با گروه های دیگر، کاهش یافته بود و در مورد آلودینیای سرمایی، از روز اول آزمایش، تفاوت معنی داری بین گروهی که ویتامین d دریافت کرده بودند، با گروهی که محلول vehicle گرفته بودند، وجود داشت و تا آخرین روز آزمایش نیز، تفاوت بین این دو گروه معنی دار بود، در حالی که این تفاوت در مورد آلودینیای مکانیکی فقط در هفته چهارم آزمایش معنی دار بود. نتیجه گیری: نتایج حاصل از این آزمایش نشان می دهد که 1.25 dihydroxy vitamin d3 تاثیری بر آستانه درد در حیوانات سالم نخواهد داشت، در حالی که باعث کاهش میزان درد به دنبال آسیب عصبی می شود. به نظر می رسد اثر تزریق ویتامین d بر کاهش درد، در مورد آلودینیای سرمایی و مکانیکی، از نظر زمانی متفاوت بوده و در مورد آلودینیای سرمایی، زودتر از آلودینیای مکانیکی ظاهر می شود. بنابراین استفاده از این ویتامین در کلینیک، می تواند راه حل مناسبی جهت از بین بردن دردهای مزمن به حساب آید.