اثر عصاره متانولی دانه های هویج ((daucus carota بر متابولیسم کربوهیدرات و مورفولوژی پانکراس در موشهای صحرایی نر دیابتی نوع i

مقدمه: اثربخشی گیاهان دارای خواص آنتی اکسیدانی در بهبود بیماری دیابت شناخته شده است و از آنجا که دانه های هویج نیز دارای خواص آنتی اکسیدانی می باشند لذا در این مطالعه اثر عصاره متانولی دانه های هویج ((daucus carota بر متابولیسم کربوهیدرات و مورفولوژی پانکراس در موشهای دیابتی نوع i بررسی شد. روش ها: با تزریق استرپتوزوتوسین stz)) به میزان mg/kg, i.p 70 در موشهای صحرایی نر، دیابت نوع i القاء شد. قبل از تزریق stz و 5 روز بعد از تزریق، در حالت ناشتا، خونگیری به منظور تعیین سطح سرمی گلوکز و انسولین انجام گرفت و موشهایی که سطح سرمی گلوکز آنها بیش از mg/dl 250 بود، دیابتیک محسوب و به 5 گروه تقسیم شدند که عصاره الکلی d. carotaبا دوزهای mg/kg/day 300، 200، 100، گلایبن کلامید با دوز g/kgµ 600 و 0.5 سی سی آب مقطر(حلال عصاره) به مدت 6 روز به طور جداگانه با گاواژ دریافت کردند. بعد از 6 روز مجددا خونگیری انجام شد، سطح سرمی گلوکز به روش اسپکتروفتومتری و انسولین به روش elisa با کیت های مربوطه اندازه گیری شد. ضمناً پانکراس حیوان خارج و در فرمالین 10% قرار گرفت و برای مطالعات بافت شناسی مورد استفاده قرار گرفت. یافته ها: تجویز عصاره دانه هویج در همه دوزها و گلایبن کلامید به مدت 6 روز سبب کاهش سطح سرمی گلوکز شد ولی تنها دوز mg/kg300 عصاره و گلایبن کلامید به طور معنی داری سطح سرمی انسولین را افزایش داد ضمناً، عصاره و گلایبن کلامید سبب بهبود جزایر و بخش آسینار پانکراس شدند بطوریکه. میانگین تعداد جزایر در موشهای دریافت کننده دوز mg/kg 100 عصاره و گلایبن کلامید بطور معنی دار افزایش یافت. نتیجه گیری : عصاره متانولی دانه های هویج (d. carota) دارای اثر هیپوگلیسمیک می باشد و احتمالا بخشی از این اثر از طریق افزایش ترشح انسولین و بهبود بافت پانکراس بویژه جزایر آن انجام می شود.