عدالت در نظام سلامت: مروری بر نظام دریافت و پرداخت در خدمات سلامت در ایران

عدالت از مبانی اساسی اخلاق در نظام سلامت محسوب می شود و برقراری آن در سطح کلان جامعه در گرو اتخاذ سیاست های مناسب از سوی سیاست گذاران و متولیان سلامت است. در این میان، سیاست های سلامت و نظام های دریافت و پرداخت تأثیر بسیار مهمی بر کارآیی نظام سلامت و کنترل مطلوب هزینه ها دارند. آنچه در این مقاله خواهد آمد مروری است بر نظام های تأمین مالی و بازپرداخت به ارائه کنندگان خدمات که اثرات هر یک بر افزایش یا کاهش هزینه ها ذکر شده است. هم چنین، سیاست های مالی در نظام سلامت کشور و چالش های مرتبط با آن نیز به اختصار بیان خواهد شد. واضح است که هیچ یک از نظام های دریافت و پرداخت هزینه های سلامت کامل و بدون نقص نیست و هر یک به نحوی خطر مالی را به سوی گیرندگان یا ارائه کنندگان خدمت سوق خواهد داد. لذا از متولیان سلامت انتظار می رود با توجه به شرایط اجتماعی -اقتصادی، ترکیبی از بهترین گزینه ها را در راستای پوشش هرچه بیش تر خدمات و برقراری عدالت در نظام سلامت انتخاب کنند. بدیهی است نظام های دریافت و پرداخت کارآ و مثمرثمر در جامعه باید به طور معقول و عادلانه حقوق همه ی طرف ها را لحاظ کنند. آنچه نظام فعلی کشور نشان می دهد درصد بالای سهم مردم در تأمین هزینه های سلامت است که باید با اتخاذ سیاست های مناسب، در راستای کاهش آن تلاش شود. با توجه به روند پرشتاب اجرایی شدن طرح پزشک خانواده در شهرهای بزرگ، این مقاله برای بسیاری از مدیران نظام سلامت، پزشکان و سایر همکاران مفید خواهد بود.