بررسی تغییرات استرس اکسیداتیو ناشی از تیمارهای جیوه و نیکوتین دراسپرم گاو: تعدیل توسط منگنز و آلبومین

زمینه و هدف: یکی از عوامل مهمی که نقشی شاخص در ناباروری مردان ایفاء می کند، فرآیند استرس اکسیداتیو یا افزایش غیرطبیعی رادیکال های آزاد در محیط است که در بیشتر موارد اثرات منفی بر روند تولیدمثل افراد بر جای می گذارد. در پژوهش حاضر نیز تغییرات احتمالی استرس اکسیداتیو ناشی از اثرات جیوه (m600 وm1200) به عنوان یون فلزی با توزیع فراوان در محیط و نیکوتین (m75 /0) به عنوان یک آلکالویید مهم در دود سیگار، در محیط آزمایشگاه بر ساختار بیوشیمیایی غشاء (پراکسیداسیون چربیها، lpo )، میزان گلوتاتیون (gsh)، قدرت تحرک و واکنش آکروزومی سلول های اسپرم گاو در حضور و بدون حضور ترکیبات منگنز و آلبومین سرم گاو (bsa) بررسی گردید. روش بررسی : سنجش میزان پراکسیداسیون چربی های غشاء به کمک اندازه گیری غلظت mda تولید شده در محیط انجام شد. غلظت گلوتاتیون احیاء شده (gsh) با اندازه گیری میزانdtnb احیاء شده، و واکنش آکروزومی نیز با به کارگیری روش هضم ژلاتین مورد سنجش قرار گرفتند. درصد سلول های متحرک و غیرمتحرک به کمک میکروسکوپ فاز کنتراست و در حرارت اتاق طی مدت 120 دقیقه و با فواصل زمانی یک ساعته، شمارش گردیدند. ارزیابی آماری به کمک نرم افزارspss و با استفاده از آزمون t انجام گرفت. مقدار05/0p< نیز از نظرآماری معنی دار در نظرگرفته شد. نتایج: در این پژوهش افزودن جیوه و نیکوتین موجب افزایش معنی داری در میزان lpo (01/0p<) محیط حاوی اسپرم گردید. علاوه بر این، تیمارهای جیوه و نیکوتین موجب کاهش معنی داری در میزان غلظت gsh، قدرت تحرک (در فواصل زمانی مختلف) و درصد واکنش های آکروزومی (کاهش درصد هاله ها) اسپرم های گاو گردیدند. در مقابل، کاربرد ترکیبات منگنز و آلبومین باعث معکوس سازی این روندها شد. در این قسمت منگنز به عنوان یون برتر و با نتایج مطلوب تر عمل نمود. با توجه به این نتایج آلبومین در همراهی با غلظت های زیاد از یون های فلزی واجد خاصیت پرواکسیدانی گردیده، که نتیجه آن ناتوان سازی هر چه بیشتر اسپرمها (افزایشlpo و کاهش gsh (01/0(p<، کاهش واکنش آکروزومی (001/0p<) و کاهش در میزان قدرت تحرک در فواصل زمانی مختلف) بود. نتیجه گیری: براساس نتایج مطالعه حاضر جیوه و نیکوتین قادر به القاء ناباروری در اسپرم می باشند و این دو، اثرات خود را از طریق تغییر در برخی پارامترهای بیوشیمیایی وفیزیولوژیکی اسپرم نظیر ساختار غشاء و میزان قدرت تحرک، اعمال می کنند. علاوه بر این آنتی اکسیدانها (به ویژه آلبومین) را می توان به عنوان تیغ دو لبه ای در نظر گرفت که گاه پس از کاربرد، اثرات ناخواسته و منفی از خود بروز می دهد.