مسئولیت اخلاقی اخلاق فرزندان در برابر والدین در قرآن و عهدین

چکیده مطالعات تطبیقی در حوزه ادیان، افزون بر ارتقای سطح معرفت پیروان ادیان نسبت به یکدیگر، بسیاری از ادراکات ناصحیح را مرتفع می سازد. از دیگر سو، برای اثبات بهره مندی اسلام از حقیقت تام و کامل نیز روشی عالمانه و به دور از تعصب ورزی است. در این میان، خانواده به عنوان اصلی ترین نهاد اجتماعی در ارتقا و تعالی جامعه، همواره مورد توجه ادیان، پیامبران الاهی و کتب مقدس بوده است؛ چراکه ایجاد هر نوع تغییر اجتماعی در جامعه، مستلزم نظرداشت این نهاد به ظاهر کوچک ولی به جهت کارکرد عظیم و اثربخش است. پژوهش پیش رو با عنایت به اهمیت این مسئله با روشی علمی تطبیقی درصدد است با تکیه بر قرآن مجید و کتاب مقدس (عهدعتیق و عهدجدید)، تکالیف و مسئولیت های اخلاقی فرزندان در مقابل والدین را بررسی و واکاوی کند. مسئولیت های اخلاقی فرزندان در برابر والدین در عهدین در شش مقوله احترام، اطاعت، مراقبت، تکریم، پشتیبانی و احترام در پیری و در قرآن در هفت مقوله احترام، احسان، اطاعت، ادب ورزی، مراقبت در کهنسالی، پشتیبانی و دعا برای آنان طبقه بندی و بررسی شده است. روش پژوهش کتابخانه ای و مبتنی بر کتب مقدس است، ولی برای تبیین موضوع از برخی از شروح و تفاسیر آنها نیز بهره گرفته شده است. یافته های پژوهش نشان می دهد تشابهات بسیاری میان قرآن و عهدین در این باره وجود دارد که می توان به مکلّف بودن فرزند در برابر والدین، اطاعت از آنها در همه حال غیر از معصیت خدا، توجه به حقوق آنها حتی پس از مرگ و... اشاره کرد؛ ولی در عین حال، تفاوت هایی هم وجود دارد که از آن جمله می توان به محوریت جامع و تام خداوند در تمام آیات قرآن، توجه ویژه به مادر در قرآن و توجه بیشتر به پدر در عهدین و بیان مجازات های سخت برای فرزندان در عهدین برای مخالفت با فرمان والدین به خلاف قرآن و ... اشاره کرد.