تاثیر عصاره الکلی فرفیون (euphorbia cyparissias) بر اسپرماتوژنز و سطح تستوسترون خون در موش صحرایی دیابتی شده با استرپتوزوسین

دیابت شیرین به­عنوان یک اختلال آندوکرینی مزمن، دارای عوارض جانبی متعدد بوده و یکی از عوامل اصلی مرگ و میر در کشورهای پیشرفته محسوب می شود. بیشتر داروهای صناعی مورد استفاده برای مقابله با دیابت و عوارض ناشی از آن در مصرف دراز­مدت دارای اثرات جانبی متعددی هستند. بنابراین، امروزه استفاده از داروهای با منشأ گیاهی به­شدت مورد توجه قرار گرفته است. در طب سنتی از گیاه فرفیون به دلیل اثرات ضدالتهابی، آنتی اکسیدانی و ضدتوموری آن استفاده شده است. در این بررسی تعداد 40 سر موش صحرایی نر ویستار در 4 گروه 10 تایی شامل گروه­های شاهد، دیابتی، دیابتی تیمار با عصاره الکلی فرفیون با دز mg/kg250 (تیمار 1) و دیابتی تیمار با عصاره الکلی فرفیون با دز mg/kg500 (تیمار 2) تقسیم شدند. گروه­های تیمار پس از ایجاد دیابت با داروی استرپتوزوسین، عصاره الکلی گیاه فرفیون را با دزهای mg/kg 500 و250 به­مدت 21 روز از طریق گاواژ دریافت کردند. در گروه­های شاهد و دیابتی هم­حجم عصاره، سرم فیزیولوژی گاواژ گردید. در پایان، از گروه­های مختلف نمونه خون جهت اندازه­گیری غلظت سرمی گلوکز و تستوسترون و نمونه بافتی بیضه جهت مطالعه بافت­شناسی و ارزیابی روند اسپرماتوژنز اخذ شد. غلظت سرمی گلوکز و تستوسترون در گروه­ تیمار 2 در مقایسه با گروه­ دیابتی تفاوتی معنی­دار داشت (05/0p<). همچنین از نظر فاکتورهای وزن بیضه، ضریب تمایز لوله­ای و ضریب اسپرمیوژنز بین گروه­ تیمار 2 با گروه­ دیابتی اختلافی معنی­دار وجود داشت (05/0p<). نتایج مطالعه نشان داد که عصاره الکلی گیاه فرفیون دارای اثرات هیپوگلیسمیک بوده و موجب بهبودی پارامترهای هیستولوژی بافت بیضه و روند اسپرماتوژنز و همچنین افزایش سطح سرمی تستوسترون در موش­های صحرایی دیابتی می گردد.