مقایسۀ تطبیقی نظریۀ استعارۀ مفهومی در شعر و تصویرگری با نگاهی به غزل «ما ز بالائیم و بالا می رویم» مولانا با تصویرسازی آیدین آغداشلو

هدف پژوهش حاضر معرفی کاربرد نظریۀ استعارۀ مفهومی در هنر و به دست دادن روشی کارآمد برای هنرمندان تصویرگر است تا هنگام رویارویی با نمونه غزل عرفانی فارسی (نمونۀ موردی غزلی از کلیات شمس) توانایی لازم برای دستیابی به زیرساخت های غزل را به دست آورند. برای رسیدن به این غایت از روش مطالعۀ استعارۀ مفهومی در شعر و تصویر استفاده شده و ویژگی های کاربردی این نظریه به منظور دست یابی به تصویرگری غزلیات که قابل تعمیم به دیگر متون نیز می باشد، تشریح شده است. حوزۀ مطالعه غزلی از مولوی است که در مجموعۀ شمس فرهنگستان توسط آیدین آغداشلو هنرمند معاصر به تصویر کشیده شده است. غزل منتخب در این بررسی غزلی با مطلع «ما ز بالاییم و بالا می رویم / ما ز دریاییم و دریا می رویم» از مولانای رومی است که در مقایسۀ تطبیقی استعاره های مفهومی شعر و تصویر میزان کامیابی آغداشلو در تصویرگری مورد مطالعه قرار گرفته است. نتیجۀ این پژوهش روشنگر این مطلب است که استعاره مفهومی «طریقت سفر است» که از مهم ترین استعاره های غالب در غزلیات مولوی است که بر طریقت و سلوک عارف دلالت دارند، در تصویرگری آغداشلو باز نمود تصویری یافته است. این پژوهش با روش توصیفی و جمع آوری مطالب به روش اسنادی یا کتابخانه ای و تحلیل محتوای تصاویر انجام گرفته است.