مروری بر اثرات دانه ی بزرک و ترکیبات غذایی موجود در آن بر سندرم متابولیک و عوامل خطر مرتبط

مقدمه: در سال های اخیر شیوع سندرم متابولیک در بیشتر کشورها افزایش یافته، به طوری که شیوع آن در بزرگسالان جهان %25-10 تخمین زده شده است. در ایران، %30 از بزرگسالان و %10 از نوجوانان به سندرم متابولیک مبتلا هستند. سندرم متابولیک خطر ابتلا به بیماری های قلبی ـ عروقی را 2 برابر و خطر ابتلا به دیابت نوع 2 را 5 برابر افزایش می دهد. بزرک غنی ترین منبع گیاهی اسید چرب ضروری اسید آلفالینولنیک و لیگنان بوده و حاوی فیبر بالایی می باشد، و بررسی ها، نقش احتمالی آن را در پیشگیری از بیماری های مزمن از جمله بیماری های قلبی ـ عروقی، سرطان و دیابت نشان داده اند. هم چنین، شواهدی وجود دارد که نشان می­دهد این ماده ی غذایی فراسودمند می تواند اثرات مفیدی در کاهش شیوع سندرم متابولیک از راه کاهش عوامل خطر مرتبط با این سندرم داشته باشد. مقاله ی مروری حاضر با هدف بررسی اثرات بزرک و برخی ترکیبات غذایی موجود در آن بر سندرم متابولیک و عوامل خطر آن انجام گرفت. یافته ها: مرور مقالات نشان داد مصرف بزرک، لیگنان یا اسید آلفا لینولنیک موجود در آن در کاهش یا کنترل عوامل خطر سندرم متابولیک (شامل چاقی شکمی، افزایش سطح سرمی تری گلیسرید، کاهش سطح کلسترول ـ hdl، اختلال گلوکز ناشتا و فشار خون بالا)، موثر می باشد. دو اثر مهم بزرک در زمینه ی پیشگیری و درمان سندرم متابولیک، کاهش مقاومت به انسولین و چاقی شکمی است. علاوه بر این، بزرک در کاهش استرس اکسیداتیو و التهاب که دو فاکتور به هم مرتبط و مهم در چاقی و سندرم متابولیک هستند،  نیز نقش دارد.