بررسی تأثیر گیاه گلپر بر فراسنجه‏های تخمیر شکمبۀ گوسفند و تولید گاز متان به روش درون شیشه‏ای

تأثیر سه سطح گیاه گلپر (heracleum persicum) (صفر (شاهد)، 65/28، و 31/57 میلی‏گرم به ازای 200 میلی‏گرم جیرۀ پایه) بر فراسنجه‏های تخمیر شکمبۀ گوسفند و تولید گاز متان به روش درون شیشه ای بررسی شد. تولید گاز در تخمیر 1 تا 54 ساعته ثبت شد. فراسنجه‏های مطالعه شده عبارت از کل گاز تولیدی، گاز متان، نیتروژن آمونیاکی (nh3-n)، تجزیه‏پذیری آزمایشگاهی مادۀ آلی، شاخص تفکیک پذیری (partitining factor=pf)، تودۀ میکروبی، و غلظت اسیدهای چرب فرّار بودند. همچنین، اثر سطوح متفاوت گیاه گلپر بر جمعیت پروتوزوآیی کل و سه زیرخانوادۀ entodiniinae، ophryscolecinae، diplodiniinae، و خانوادۀ isotrichdae نیز بررسی گردید. ترکیبات ثانویۀ گیاه گلپر (اسانس‏دار)، سرعت تخمیر (033/0p=، غیرخطی)، گاز حاصل از بخش نامحلول (b) (001/0p=، خطی)، گاز تولیدی در زمان‏های 24 (001/0p=، خطی) و 54 ساعت (016/0p=، خطی) تخمیر را کاهش داد. ترکیبات مؤثر گیاه گلپر، گاز متان تولیدی به ازای مادۀ آلی تجزیه شده را در دو سطح اول و دوم (65/28 و 31/57 میلی‏گرم) به ترتیب 3/17 و 6/11 درصد کاهش داد (029/0p=، غیر خطی).گیاه دارویی گلپر ضمن کاهش غلظت نیتروژن آمونیاکی در هر دو سطح استفاده شده (001/0p=، خطی)، شاخص pf را در هر دوسطح گیاه، بهبود داد (018/0p=، خطی).اسانس گیاه گلپر توانسته است تودۀ میکروبی را در هر دو سطح گیاه دارویی به ترتیب 17 و 18 درصد افزایش ‏دهد (001/0p=، غیر خطی).در کنار این گیاه دارویی، اسیدهای چرب فرّار کل و غلظت اسید استیک کاهش یافت. همچنین، کاهش جمعیت پروتوزوآیی کل (033/0p=، غیرخطی)، زیرخانوادۀ  entodiniinae(019/0p=، غیر خطی) و خانوادۀ isotrichdae (026/0p=، خطی) مؤید تأثیرات ضد پروتوزوآیی ترکیبات مؤثر گیاه گلپر است. نتایج این مطالعه نشان ‏داد که گیاه گلپر توانایی بهبود تخمیر شکمبه‏ای از طریق کاهش نیتروژن آمونیاکی، افزایش راندمان تولید پروتئین میکروبی، و کاهش گاز متان در شرایط درون شیشه ای را دارد.