مطالعه اثر خودگزینی (autoselection) بر وراثت پذیری و پاسخ به انتخاب در صفات تولید مثلی

خودگزینی یا autoselection نوعی انتخاب طبیعی است که بر اثر نابرابری در تولید نتاج و در نتیجه نابرابری در انتقال ژنها به نسل بعد در صفات تولید مثلی رخ می دهد. در این پژوهش، با استفاده از شبیه سازی کامپیوتری، صفتِ تعداد فرزندان در هر زایش در جمعیت گوسفندان برای 11 نسل، شبیه سازی شد. شبیه سازی صفت برای سه وراثت پذیری متفاوت انجام شد و شبیه سازی هر جمعیت ده بار تکرار شد. سپس داده های حاصله مورد بررسی قرار گرفت. نتایج حاصله نشان می دهد که autoselection باعث افزایش میانگین ارزش های ژنتیکی افزایشی و فنوتیپی و به تبع آن افزایش میانگین فنوتیپ آستانه ای می شود، لیکن اثری بر واریانس ژنتیکی جامعه نداشته و در نتیجه وراثت پذیری را تغییر نمی دهد. در بررسی اثر توامان autoselection و انتخاب مصنوعی برای مادرها بر اساس فنوتیپ آستانه ای آنها و نیز اثر توامان autoselection و انتخاب مصنوعی برای پدرها بر اساس فنوتیپ آستانه ای مادرِ پدرها و برای مادرها براساس فنوتیپ آستانه ای خود آنها، مشاهده شد که میانگین ژنتیکی افزایشی، میانگین ارزش فنوتیپی و میانگین فنوتیپ آستانه ای افزایش می یابد. البته در وراثت‎پذیری بالا پاسخ به انتخاب برای هر نسل، بیش از نسل قبل بود؛ زیرا با افزایش میانگین فنوتیپ آستانه ای، توزیع آن تغییر نموده و از آنجا که پاسخ به autoselection تابع توزیع فنوتیپ آستانه ای این صفت می باشد، لذا مقدار پاسخ به انتخاب هم تغییر می کند. ولی علی رغم انتخاب و ایجاد پیشرفت ژنتیکی، کاهش واریانس ژنتیکی و وراثت پذیری به مراتب کمتر از حد مورد انتظار بود. در تجزیه فنوتیپ های آستانه ای با استفاده از مدل آستانه ای، نتایج نشان داد که میزان وراثت پذیری برآورد شده طبق این روش، از میزان وراثت پذیری پشت صحنه ای کمتر است. مقدار وراثت پذیری برآورد شده تابع میزان وراثت پذیری پشت صحنه، درصد افراد انتخاب شده و تعداد مسیرهای انتخاب است.