تحلیل موقعیت رودباد در رابطه با سامانه های بارشی غرب کشور (استانهای ایلام و کرمانشاه)

این مطالعه با هدف تعیین موقعیت و چگونگی استقرار رودباد روی منطقه غرب کشور و سرعت آن به هنگام تسلط سامانه های سینوپتیک بارش زا در سطح زمین انجام گرفته است. به این منظور، داده های بارشی 7 ایستگاه در دو استان ایلام و کرمانشاه در دوره 10 ساله 1990 تا 1999 میلادی، تعداد 60 سامانه انتخاب شده و نقشه های سطوح فوقانی 54 سامانه آنها که در دسترس بود، مورد بررسی قرار گرفت. تحلیلهای مورد نیاز با بررسی نقشه های دو روز قبل از بارش، روز آغاز بارش و روزهای حداکثر بارش صورت گرفت. نتایج این بررسی نشان داد که در دو روز قبل از بارش، مسیرهای رودباد دارای انحنای آنتی سیکلونی بوده که در روزهای آغاز و حداکثر بارش، انحنای سیکلونی کسب می کنند. میزان گرادیان مداری جریانات رودباد نیز به میزان زیادی در روزهای حداکثر بارش، بیشتر از سایر روزهای بارندگی است و در روزهای قبل از بارش به کمترین میزان خود می رسد. هسته های رودباد نیز در دو روز قبل از بارش پراکنده بوده، در روزهای آغاز و حداکثر بارش در دو منطقه متمرکز شده اند. اولین منطقه در عرضهای 25 تا 30 درجه شمالی و طول 5/32 تا 5/42 درجه شرقی (شمال شرقی دریای سرخ) قرار داشته، منطقه دیگر در عرضهای 35 تا 39 درجه شمالی و طول 45 تا 50 درجه شرقی (جنوب غرب دریای خزر) است. بین سرعت هسته های رودباد و میزان بارش سامانه ها، رابطه خطی خاصی وجود ندارد که این امر به علت تأثیر عوامل متعدد در میزان بارش سامانه ها است. حداکثر اعمال اثر رودباد در منطقه مورد مطالعه در شرایطی است که رودباد در سطوح بالای تروپسفر (200 هکتوپاسکال)، در جنوب رودباد سطوح پایینتر (300 هکتوپاسکال) قرار بگیرد، به گونه ای که رودباد در سطوح پایین تروپسفر به منطقه مورد مطالعه نزدیک باشد.