اثر فقرغذایی، نابرابری و تبعیض و بی ثباتی در موقعیت اجتماعی بر ایجاد آسیب سلولی در عضله قلب خرگوش نر سفید نیوزلندی

مقدمه و هدف : محرومیت و نابرابری های اجتماعی ارتباط تنگاتنگی با سطح سلامت جوامع و افراد دارد. نشان داده شده که بین فقر و نابرابری با بیماری و امید به زندگی رابطه معناداری وجود دارد. این که فقر و نابرابری از طریق کدام گروه از مکانیزم های بیولوژیک می تواند سبب بروز آثار پاتولوژیک شود و این که کدام یک از مکانیسم های مربوط به « شیوه زندگی» ، « فقر» ، ویا « استرس های اجتماعی » ، عامل ایجاد این آثار است، محل تردید است. مطالعه حاضر اهتمام به طراحی مدلی حیوانی از نابرابری در دریافت غذا به همراه ناپایداری در شرایط اجتماعی کرده است تا ضمن بررسی آثار هیستوپاتولوژیک فقر غذایی، تبعیض و عدم ثبات اجتماعی بر عضله قلب خرگوش، نقش هر یک از عوامل یادشده در تجمع رنگدانه لیپوفوشین در عضله قلب به عنوان فاکتور تسریع کننده پیری سلولی (براساس مطالعات گذشته) را نیز مورد ارزیابی قرار دهد.     مواد و روش کار : 54 سر خرگوش در شش گروه مختلف مورد استفاده قرار گرفت. استرس محرومیت از غذای کامل و عدم ثبات در مکان زندگی و هم خانه به مدت ده هفته به روش های مختلف در گروه ها اعمال و در طول دوره تغییرات وزن ثبت و نمونه خون گرفته شد. سپس خرگوش ها بیهوش شده و پس از پرفیوژن بافتی ، عضله قلب با محلول فیکساتیو جدا شد. سپس، مراحل پاساژ بافتی برای مشاهده میزان تجمع رنگدانه لیپوفوشین و سایر تغییرات بافتی با میکروسکوپ نوری و الکترونی انجام گرفت. در تحلیل نتایج با توجه به ساختار غیرپارامتریک یافته ها از آزمون های آماری mann-whitney و kruskal-wallis استفاده شد.     نتایج : نابرابری در دریافت غذا به همراه ناپایداری در شرایط اجتماعی، سبب تجمع بیشتر گرانول های لیپوفوشین و پیری زودرس سلولی در مقایسه با گروه کنترل شد ( p<0.05 ). این امر حتی در شرایطی که ناپایداری اجتماعی بدون محرومیت غذایی اعمال شد، نسبت به گروه کنترل معنادار بود ( p<0.05 ). ناپایداری در شرایط اجتماعی چنانچه همراه با محرومیت از غذا همراه شود، لیپوفوشین بیشتری را نسبت به شرایطی که صرفاً محرومیت غذایی اعمال شود، ایجاد می کند ( p<0.05 ). در بررسی نمونه های بافتی با میکروسکوپ الکترونی پیدایش رنگدانه لیپوفوشین در شرایط آزمایش، احراز شد.     نتیجه گیری : عدم ثبات در موقعیت اجتماعی و تغییر در مکان زندگی و هم خانه و استرس های اجتماعی متعاقب آن می تواند زمینه ساز پیدایش علائم استرس اکسیداتیو و بروز پیری زودرس در سلول های قلبی شود و اگر این شرایط به همراه محرومیت غذایی و احساس نابرابری و تبعیض باشد، اثرات فوق به شدت تشدید می شود.