Ticaret Savaşları mı, Küresel Kapitalizmin Regülasyon Açmazı mı? Uluslararası Ticaret Anlaşmaları Kimin için?

Bretton Woods sisteminin miadını doldurmasıyla, uluslararası ticaret büyük ölçüde 1994 yılında kurulan Dünya Ticaret Örgütü’nün kuralları çerçevesinde düzenlenmiştir. Örgütün kuruluşundan bugüne, örgütün işleyiş mekanizması ve bizatihi kendisi, üye devlet protestolarından, çaplı kitlesel gösterilere, çeşitli tartışmaların merkezinde yer almıştır. “Küreselleşme” tartışmaları dönemi diye tariflenebilecek dönemin belki de ilk görünür geri çekilişi DTÖ’nün tıkanmasıdır. DTÖ’deki tıkanışın ardından gündeme gelen mega- bölgesel anlaşmaları, özellikle Obama yönetiminin TPP, TTIP TISA girişimi bu tıkanmaya bir cevap niteliğindedir. TPP Trump yönetimi tarafından askıya alınmış, ABD olmaksızın müzakereci 11 ülke CPTPP’yi imzalamış, ise ülkeler rafa kaldırılmıştır. süreci alınmış olsa da “ticaret savaşları” halen medyanın en popüler meselelerinden biridir. Literatürde, anlaşmalarının değerlendirilmesinde yaşanan zorluk, sosyal bilim disiplinlerinin metodolojik yalıtılmışlığıdır. Anaakım hukuk, iktisat ilişkiler, anlaşmaların farklı yönlerine odaklanmaktadır ancak anlaşmaları küresel kapitalizmin regülasyonu değerlendirmek, ticari ilişkileri salt ulus devletlerarasındaki rekabet, örgüt merkezli kurumsal analiz veya düzenleyici hukuki metinler çerçevelerinin sınırlılığını aşmayı mümkün kılmaktadır. Makalede, TTIP, gibi mega-bölgesel anlaşmalarının, ticaretin regülasyon sorununu çözmeye dönük açılımlar olduğu, açılımların içeriğinin savaşlarının alan düzenleme esasları olduğu belirtilmektedir. Diğer değişle, TISA’nın merkezindeki tartışmanın özünü oluşturduğu savunulmakta, doğrultuda, ötesine geçen okumayla ticarette açmazı tespiti yapılmaktadır.