ŞAMANİST DÖNEMDEN KALMA ORTAK ANILARDAN GÜLBANKLAR VE AK BATALAR

Anadolu ve Kırgızistan; ortak tarihe sahip olmanın verdiği inanışı, kültürü, olaylara bakışı olayları algılayışı halk kültürüne dair pek çok uygulamada inanışta devam ettirmiştir. Bu ortaklıklar aradan zaman geçse dahi aynı anlayışla sürdürülmüş bugün şaşırtıcı derecede benzerliklerin olduğu uygulamalarda inanışlarda kendini göstermiştir. Geçmişteki tarih, kültür yaşam içerisinde coğrafyaların değişmesiyle birlikte yerini anılara bırakmıştır. çalışmanın ana konusunu oluşturan kalabalık bir grup eşliğinde törensel mahiyette edilen dua, Kırgız halkında görülen benzerliklerdendir. Özellikle Anadolu’da Kırgızistan’da insan hayatında geçiş dönemlerinin önemli görülmesi bu dönemlerin dualarla kutsanması, duaların uygulama ile toplumca saygın, yaşça büyük kişiler tarafından edilmesi gibi benzer özellikler dua etme ilgili ortaklıklardan bazılarıdır. çalışmada en eski Türk inanışlarından Şamanizm, atalar kültü tabiat kültlerinin etrafında şekillenmiş, Şamanizm’deki Şaman dualarından bugünlere ulaşan Alevi inanışındaki gülbanklar Kırgızistan’daki hayır duası anlamına gelen ak batalar; köken, konu işlevsellik açısından karşılaştırılmıştır. Böylece zamanlar yaşamanın sonucu olan anılardan geleneğinin hem de söyleyişte anımsanarak farklı coğrafyalarda nasıl ne şekilde ettirildiği yönleriyle açıklanmaya çalışılmıştır.