Geleceğin Korkusunu Geçmişin Hüznünü Taşımayan İnsan: İbnü’l-vakt

Zamanın değerlendirilmesi meselesi sonuçları itibariyle insan hayatında çok merkezî bir yer tutmaktadır. İslâm inancı açısından insana verilen en önemli nimetlerden biri de zamandır. İnsan, kendisine bu nimeti yerinde değerlendirip değerlendirmemesine göre ahirette hesaba çekilecektir. Bu sebeple sûfîler zamanın meselesine son derece önem vermişlerdir. Onların zaman tanziminde üzerinde durdukları hususlar, sâlikin manevî dönüşümü beraberinde getiren amelî pratiklerin uygulanması için sınırları tayin edilebilen ve mekân aralığını gerektirmektedir. Sûfîler, meselesini başı sonu belli ifade eden vakit kavramı üzerinden etmeye çalışmışlardır. Vaktin bihakkın sonucunda iki kazanımı meydana gelmektedir. Birincisi gelecek korkusundan emin olmak ikincisi ise geçmişin hüznünden kurtulmaktır. Binaenaleyh hayatındaki temel probleme çözüm yolu olarak ibnü’l-vakt olmasını önermişlerdir. Biz makalemizde kavramını diğer kavramlardan belirgin şekilde ayıran manalar durduk. bağlamda vakitten türetilmiş olan ile doğrudan bağlantılı terimleri açıklamaya çalıştık. Daha sonra olmanın doğasında var korku hüzün problemlerini çözme yönünü değerlendirdik.