Aruza Dair Didaktik Bir Manzûme: Yusuf en-Nebhânî’nin Medh-i Nebîsi

İlk örneklerine eski Yunan ve Hint’te rastlanan didaktik şiir, Arap Edebiyatında eş-şi‘ru’t-ta‘lîmî olarak karşılık bulur. Erken dönem görülen recez urcûze türü, şiirin edebiyatındaki ilk tezâhürü değerlendirilir. Didaktik şiir dendiğinde edebiyatında akla elfiyyeler gelir. ‘Aruz kafiye ilmine dair tarzında birçok eser verildiği söylenebilir. Filistin’in kuzeyindeki Hayfa’da 1265/1849 yı‎lı‎nda dünyaya gelen Yûsuf b. İsmâ‘îl en-Nebhânî, eğitim için bulunduğu Mısır’daki el-Ezher Üniversitesi’nde ünlü düşünürle tanışmıştır. Sultan Abdulhamid’le yakın bir ilişki içerisinde olan devletin çeşitli yargı organlarında görevler üstlenmekle beraber el-Cevâib gazetesinde editörlük de yapmıştır. İslâmî ilimlerin dallarında veren müellifin Nazmu evzânu’l-buhûr fi medhi’r-Rasûl isimli eseri on altı ‘aruz bahriyle Hz. Peygamber (sav)’e methiyeler dizdiği oldukça küçük hacimli tarzda eseridir. Eserde her bahir, iki beyitlik methiye örneğiyle zikredilmiştir. ‘Arûz bahirlerini öğrenmek isteyenlere ezber tekniğiyle kolayca akılda tutabilme imkânı sunan eserde sade dille birlikte bazı edebî sanatlara da yer verilmiştir.