این تحقیق در شرایط آزمایشگاهی، به منظور بررسی کارایی جدایه هایی از قارچ های beauveria bassiana(bals.)vuill. و metarhizium anisopliae(metch.)sorok در کنترل سوسک چهار نقطه ای حبوبات callosobruchus maculatus f. و معرفی مناسب ترین جدایه ها جهت کنترل میکروبی این آفت صورت گرفت. همچنین کارایی خاک دیاتومه (diatomaceous earth) به عنوان یک حشره کش کم خطر و با نحوه ی اثر مکانیکی در کنترل سوسک چهارنقطه ای به صورت تنها و یا در ترکیب با قارچ های فوق جهت بررسی اثرات تشدیدکنندگی یا آنتاگونیستی آنها بررسی شد. تأثیر شرایط محیطی (دما و رطوبت) بر نحوه ی عملکرد خاک دیاتومه و به علاوه اثر سرمای 18- درجه ی سانتی گراد نیز بر روی این آفت مورد مطالعه قرار گرفت. در این بررسی دو جدایه از قارچ b. bassiana ( iran 187c و mrg-1) و دو جدایه از قارچ m. anisopliae (a-396 و eut 118) و فرمولاسیون insectosec® از خاک دیاتومه انتخاب گردیدند. در آزمایشات زیست سنجی مقادیر lc30 ، lc50 ، lc90 و lt50 هر کدام از جدایه ها، به روش اسپری سوسپانسیون قارچی و خاک دیاتومه به صورت پودر خشک، علیه حشرات کامل سوسک چهارنقطه ای محاسبه شد. اختلاف معنی داری بین مقادیر lc50 جدایه های bb iran 187c و ma a-396 در کنترل حشرات کامل مشاهده نشد ولی بررسی رابطه بین خاک دیاتومه در دزهای کشنده (38 پی پی ام) و زیر کشنده ( 17 پی پی ام) با دزهای کشنده bb iran 187c و ma a-396(به ترتیب 107×24/4 و107×60/9 کنیدی در میلی لیتر) و نیز دزهای زیر کشنده ی bb iran 187c و ma a-396(به ترتیب 107×6/1 و 107×8/1 کنیدی در میلی لیتر) نشان داد که ترکیب قارچ و خاک دیاتومه علاوه بر ایجاد تلفات بیشتر در جمعیت حشرات کامل، مدت زمان لازم برای از بین بردن جمعیت را کاهش می دهد. در این بررسی کمترین مقدار lt50 همزمان با اختلاط قارچ b. bassiana و خاک دیاتومه به دست آمد که با 100 درصد تلفات همراه بود. بنابراین اختلاط خاک دیاتومه با جدایه bb iran 187c به دلیل ایجاد مرگ و میر بیشتر در مدت زمان کوتاه تر در مقایسه با اختلاط آن با ma a-396 به جهت کنترل این آفت مناسب تر تشخیص داده شد. بررسی اثر سه دمای 22، 27 و 30 درجه سانتی گراد و دو رطوبت نسبی 40 و 55 درصد در عملکرد خاک دیاتومه، نشان داد که بیشترین تلفات در دمای 22 درجه سانتی گراد و رطوبت نسبی 40 درصد و نیز دمای 30 درجه سانتی گراد و رطوبت نسبی 40 و 55 درصد حاصل شد. در مقایسه بین مقادیر lt50 نیز کمترین مدت زمان (11/110 ساعت) به دمای 30 درجه سانتی گراد و رطوبت نسبی 40 درصد تعلق گرفت که بیانگر عملکرد بالای خاک دیاتومه در دمای بالا و رطوبت پایین می باشد. فریز کردن مراحل تخم، لارو سن یک و حشره کامل در دمای 18- درجه ی سانتی گراد نشان داد که مراحل تخم و حشره کامل به ترتیب متحمل ترین و حساس ترین مراحل این آفت به سرما می باشند.