نام پژوهشگر: مریم حاج حیدری

بررسی روش های محاسبه واحد های حرارتی گیاه ذرت در تاریخ های کاشت مختلف در شرایط آب و هوایی اصفهان
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه فردوسی مشهد - دانشکده کشاورزی 1388
  مریم حاج حیدری   سید حسین ثنایی نژاد

پارامترهای اقلیمی از مهمترین عوامل موثر بر رشد و نمو گیاهان می باشندکه شاخص ترین آن ها دما است. تاکنون روش های مختلفی جهت تعیین نیاز گرمایی ذرت برای مناطق مختلف پیشنهاد شده است که مهمترین آن ها شامل gdd ، htu ،ptu وchu است. دما نیز با تأثیر در تاریخ های کاشت مختلف برروی عملکرد و نیاز حرارتی تأثیر می گذارد. با انتخاب بهترین تاریخ کاشت و مناسب ترین هیبرید، می توان افزایش محصول را داشت. جهت بررسی تأثیر این دو عامل و همچنین تعیین بهترین روش محاسبه ی شاخص حرارتی، این آزمایش در ایستگاه مرکز تحقیقات اصفهان به صورت اسپلیت پلات در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار انجام شد. تاریخ کاشت به عنوان پلات اصلی و رقم پلات فرعی در نظر گرفته شد. مراحل مختلف رشد شامل سبز شدن، 6 برگی، ظهور گل تاجی، ظهور دانه گرده و کاکل دهی و رسیدگی فیزیولوژیکی مورد بررسی قرارگرفته و نیاز حرارتی برای هر یک از مراحل به روش های مختلف ذکر شده، محاسبه و ثبت گردید. تعداد روز مورد نیاز از زمان کاشت تا زمان رسیدگی فیزیولوژیکی در ارقام زودرس در تاریخ کاشت اول نسبت به تاریخ کاشت دوم، افزایش یافت. ولی در ارقام دیررس این افزایش در تاریخ کاشت دوم دیده شد. در تاریخ کاشت سوم برخی از تیمارها ، به دلیل برخورد با سرمای پاییزه، به مرحله ی رسیدگی فیزیولویکی، نرسیدند. رقم دیررس s.c720 با 09/8 تن در هکتار دانه و رقم متوسط رس k.sc647 با 408/7 تن در هکتار دانه، بیشترین عملکرد دانه را داشتند. رقم d.c370 به دلیل حساسیت به بیماری ویروسی دارای کمترین عملکرد در تاریخ کاشت اول بود. در هر سه تاریخ کاشت، ارقام دیر رس بیشترین و ارقام زود رس کمترین نیاز حرارتی را دارا بودند. روش chu ، با توجه به ضریب همبستگی بالا (697/0 و 552/0) که با عملکرد به ترتیب در مراحل 6 برگی و رسیدگی فیزیولوژیک داشت، بهترین شاخص حرارتی ارقام مختلف ذرت از نظر رسیدگی در تاریخ های مختلف کاشت در منطقه اصفهان ارزیابی شد. بر اساس نتایج این مطالعه، تاریخ کاشت دوم ( 30 خرداد ) برای حصول حداکثر عملکرد در شرایط آب و هوایی اصفهان و رقم k.sc647 در بین سایر ارقام موجود برای این تاریخ کاشت ، توصیه می شود.