اصل توحید، یک امر الهی است¬ که خداوند، توسط همه¬ی پیامبران خود، بشر را به یگانگی و پرستش خود فراخوانده است. توحید عملی یکی از مهم¬ترین نتایج خداشناسی محسوب می¬گردد در واقع، یکی از مهم¬ترین اهداف پیامبران، رساندن انسان به توحید عملی است. توحید در عمل، آثار و برآیندی بر انسان و جامعه دارد و در دنیا و آخرت بروز و ظهور می-کند. درسخنان امام سجاد(علیه¬السلام)، به ویژه صحیفه سجادیه، جملات فراوانی وجود داردکه راه¬های رسیدن به توحید را در عمل نشان¬ می¬دهد. امام¬ علی¬¬بن¬الحسین(علیه¬السلام) بسیاری از نکات و آموزه¬های مهم توحیدی را در شکل و قواره¬ی دعا مطرح فرموده است. این پژوهش با روش توصیفی _ تحلیلی و با رویکرد کتابخانه ای _ اسنادی به بررسی راه¬های رسیدن به توحید عملی در آثار امام سجاد (علیه السلام) پرداخته است. راه¬های بدست آمده عبارتند از: شکرگذاری از خداوند، شمارش نعمت¬های الهی، اظهار نیاز به خداوند و چشم¬پوشی از خلق، یگانه دانستن خداوند ، نیت خالص و اعمال ¬صالح، ایمان و یقین، امیدواری به خدا، اطاعت و بندگی خداوند، دوری از گناه و رعایت تقوا، توبه به درگاه خداوند، دعا و ذکر خداوند متعال، ترس از خداوند و خضوع در برابر او، پناه بردن به خدا، طلب یاری از خداوند و طلب خشنودی خداوند.

رسیدن به سعادت ابدی، آرزوی هر انسانی است. انسانی که در بین موجودات عالم، اشرف مخلوقات لقب گرفته و خدا به خودش آفرین گفته است. « فَتَبارَکَ اللَّهُ أَحْسَنُ الْخالِقِین» انسان موجودی است که فطرتی الهی و طبیعتی مادی دارد، فطرت او را به سمت معارف بلند، معنویات و طبیعت، او را به حضیض مادیّت، شهوات و شرور فرا می خواند. حیات انسان صحنه مبارزه دائم بین طبیعت و فطرت اوست. اگر طبیعت انسان بر فطرت غلبه کند و او مسیر طبیعت را پی گیرد، از نگاه قرآن، انسانی است وارونه و منحرف، و اگر فطرتش غالب شد و طبیعتش در مسیر فطرت قرار گرفت، در این صورت، انسانی است که در مسیر هدایت قرار گرفته و در طریق حقّ قدم برداشته است. پژوهش حاضر با روش توصیفی- تحلیلی و با تکیه بر منابع اسنادی و کتابخانه ای و نیز منابع مجازی (اعم از نرم افزار و پایگاه های اینترنتی) تدوین شده است. لغزش آدمی عوامل متعددی دارد که می‏توان در یک طبقه‏ بندی کلی آن را به عوامل داخلی و بیرونی تقسیم کرد. عوامل داخلی: پیروی از هواهای نفسانی و نفس امّاره؛ خودپسندی وتکبّر، تعصّب، لجاجت و تقلید کورکورانه و ... و عوامل بیرونی: پیروی از شیطان‏های انس و جن، جاذبه‏های فریبنده دنیا، تأثیر پذیری از دوستان ناباب و... راه حل گمراهی، مبارزه با عوامل گمراهی است؛ بایستی هم از درون و هم از بیرون عوامل گمراهی را کنار زد، تا نور هدایت در دلش بتابد. برای هدایت کردن فرد گمراه، بایستی عوامل گمراهی او را شناخت و آن گاه متناسب با آن، اقدام کرد. این مجموعه مشتمل بر چهار فصل می باشد، فصل اول به بیان کلیات، پیشینه تحقیق، همراه با اهداف و سوال های پژوهش پرداخته شد. درفصل دوم به مفاهیمی از قبیل: گناه، اقسام آن و زمینه ها و پیامدهای آن اشاره گشته، و فصل سوم و چهارم به ترتیب به عوامل درونی و بیرونی لغزش انسان از دیدگاه قرآن و روایات و نتیجه گیری اختصاص داده شده است.