چکیده برآورد ظرفیت تبادل کاتیونی خاک با استفاده از توابع انتقالی در خاک های با مواد مادری گرانیتی و بازالتی در منطقه لاهیجان ابوذر بذرافشان توابع انتقالیptfs) ) رگرسیونی مدل هایی هستند که روابط بین ویژگی های فیزیکی و شیمیایی خاک را تخمین می زنند. به عنوان مثال، ظرفیت تبادل کاتیونی اغلب با استفاده از روش های آزمایشگاهی مشکل و وقت گیر تخمین زده می شود. بنابراین بسیار مناسب و اقتصادی است تا این روش که از برخی از ویژگی های فیزیکی و شیمیایی خاک استفاده می کند را توسعه دهیم. در این پژوهش 60 نمونه خاک از خاک های جنگلی منطقه لاهیجان که بر روی مواد مادری گرانیت (30 نمونه خاک) و بازالت (30 نمونه خاک) تشکیل شده بود جمع آوری شد. کربن آلی، رس، سیلت، شن و ph به عنوان متغیر های مستقل و cec به عنوان متغیر وابسته بر روی نمونه های خاک اندازه گیری شدند. بررسی همبستگی بین متغیر ها روی کل داده ها، داده های گرانیت و داده های بازالت با استفاده از نرم افزار spss انجام شد. سه گروه داده ها به گروه های داده های آموزش و آزمون به ترتیب برای توسعه و اعتبارسنجی مدل ها تقسیم شدند. بر طبق نتایج ماتریس همبستگی بین cec به عنوان متغیر وابسته و متغیر های مستقل و رگرسیون گام به گام تعداد پنج، سه و دو گروه از متغیر های مستقل به ترتیب برای داده های گرانیت، داده های بازالت و کل داده ها انتخاب شد. این متغیر ها به عنوان متغیر های ورودی توابع انتقالی رگرسیون خطی چندگانه استفاده شدند. بر طبق آماره های ضریب تبیین اصلاح شده، ریشه میانگین مربعات خطا (rmse) و برتری نسبی (ri) برای تخمین بهترین مدل، مدل با ورودی متغیر های مستقل ph، رس، کربن آلی و شن برای خاک های توسعه یافته روی ماده مادری گرانیت با 82/0r2= و003/2 rmse=، مدل با ورودی متغیر های مستقل کربن آلی و رس برای خاک های توسعه یافته روی ماده مادری بازالت با 83/0r2= و 16/2rmse= و مدل با ورودی متغیر های مستقل کربن آلی و رس برای کل خاک ها با 93/0r2= و 351/3 rmse= بهترین مدل بودند. در مجموع مدل های پیش بینی کننده cec خاک های توسعه یافته بر روی مواد مادری گرانیت و بازالت دقت بالاتری در مقایسه با کل خاک ها داشتند. کلید واژه ها: ظرفیت تبادل کاتیونی، توابع انتقالی، گرانیت، بازالت، منطقه لاهیجان