نام پژوهشگر: آیدین فروتن ندافی

بررسی اثر متقابل ویروس تریستزای مرکبات و فایتوپلاسمای همراه جاروک لیمو ترش
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه مازندران - دانشکده علوم کشاورزی 1388
  آیدین فروتن ندافی   حشمت اله رحیمیان

بیماری جاروک لیمو ترش candidatus “phytoplasma aurantifolia” که به عنوان میکروارگانیسم همراه آن تلقی می شود، از عوامل خسارتزای جدی و خطرناک لیمو ترش و دیگر مرکبات حساس در مناطق جنوبی ایران و کشور های حاشیه خلیج فارس می باشد. در این بررسی به منظور کنترل بیماری جاروک لیمو ترش، اثر متقابل ویروس تریستزای مرکبات و فایتوپلاسمای همراه جاروک در لیمو ترش مورد ارزیابی قرار گرفته تا اثرات سینرژیستی یا احیانا آنتاگونیستی آن ها مشخص شود. در این بررسی 50 نهال یک ساله بذری لیمو ترش با استفاده از 3 پیوندک به هر یک از دو استرین m1s و f ویروس تریستزا آلوده شدند. سه ماه پس از آلوده سازی، با مشاهده علائم ظاهری رگ روشنی (vein clearing) و انجام آزمون های سرولوژیکی و مولکولی جهت تایید حضور ویروس در این گیاهان، آلوده سازی آن ها به جاروک لیمو ترش انجام گرفت. برای آلوده سازی دوم، 15 نهال آلوده به هر استرین ویروس تریستزا و همچنین 15 نهال سالم بذری به عنوان شاهد، توسط سه پیوندک به فایتوپلاسمای همراه جاروک لیمو ترش آلوده شدند. حدود 2 ماه پس از آلوده سازی، به منظور تعیین میزان عامل همراه جاروک لیمو ترش در نهال های آلوده به تریستزا-جارویی و نسبت به میزان موجود در نهال های فقط آلوده به جارویی، از real-time pcr با استفاده از آغازگر های ژن پروتئین غشائی آنتی ژنیک فایتوپلاسمای همراه جاروک لیمو ترش، استفاده شد. آنالیز داده ها توسط مقدار عددی چرخه آستانه (ct) و بر اساس طرح کاملا تصادفی صورت گرفت و مشخص شد که تفاوت معنی داری در سطح 1%، بین تیمارهای مختلف آلوده به فایتوپلاسمای همراه جاروک لیمو ترش در real-time pcr وجود دارد. مقایسه میانگین ها با آزمون lsd (least significant difference test) نشان داد که تفاوت معنی داری در سطح 1%، بین مقدار فایتوپلاسما، در نهال های فقط آلوده به جاروک لیمو ترش با مقدار آن روی نهال های آلوده به تریستزا-جاروک لیمو ترش وجود دارد و این امر نشان دهنده این است که دو استرین ویروس تریستزای به کار گرفته شده تاکنون به طور نسبی قادر به جلوگیری از افزایش جمعیت فایتوپلاسمای همراه جاروک لیمو ترش بوده اند.