نام پژوهشگر: لیلا ضیامجیدی

دو نوع وزن در اشعار ترکی شهریار: تحقیقی بر اساس نظریه وزنی
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه بوعلی سینا - دانشکده ادبیات و علوم انسانی 1399
  لیلا ضیامجیدی   امید طبیب زاده

در پژوهش حاضر در فصل اول ابتدا به بیان کلیات پرداخته ایم . در فصل دوم معرفی کلی از نظام ها و اوزان شعری ارائه شده است. سپس در فصل سوم چار جوب نظری پژوهش را شرح و توضیح داده ایم. در فصل چهارم ویژگی های آواشناختی زبان ترکی آذری بیان شده اند. پس از معرفی اوزان شعری ترکی طبق مطالعات سنتی در فصل پنجم، به بررسی وزن اشعار ترکی شـهریار پرداخته ایم. ابتدا در فصل ششم وزن اشـعار عروضی ترکی شـهریار در چارچوب سنتی مورد مطـالعه قرار گرفته-اند. با توجه به اینکه در اینگونه اشعار تخطی از وزن بسیار دیده می شود، به اعتقاد نگارنده برای وزن این اشعار سیستم وزن تکیه ای-هجایی از حیث توصیف اقتصادی تر باشد. وزن در این اشعار وابسته به جایگاه تکیه های وزنی در تعداد معینی هجا (بدون در نظر گرفتن سنگینی و یا سبکی هجا) می باشد. این نوع وزن را در چارچوب نظریه وزنی بروس هیز(1988) نمی توان توصیف کرد. وزن دیگری که در شعر ترکی وجود دارد، وزن موسوم به هجایی می باشد. در ادامه پژوهش در فصل هفتم به بررسی اشعار هجایی شهریار در چارچوب سنتی پرداخته ایم. سپس این وزن را در چارچوب نظریه وزنی بروس هیز توصیف نموده ایم. این نظام وزنی را به راحتی می توان با استفاده از نظریه وزنی توصیف کرد. بنابراین می توان گفت در اشعار ترکی شهریار دو نوع وزن به چشم می خورد: یکی وزن به اصطلاح عروضی که به سادگی در سیستم وزن تکیه ای هجایی قابل توصیف می باشد و یک وزن هجایی که خاص زبان ترکی است و قواعد خاص خود را دارد