نام پژوهشگر: فاطمه سلطانی نژاد
فاطمه سلطانی نژاد علی اکبر احسان پور
تنش شوری، یک مشکل جدی است که روی فیزیولوژی و بیوشیمی سلول های گیاهی در سطوح مختلف تأثیر می گذارد. گیاهان از نظر مقاومت به شوری تفاوت زیادی دارند. در این مطالعه، اثر غلظت های مختلف نمک nacl روی رشد و تحمل به شوری و همچنین روی میزان فسفر و فعالیت اسیدفسفاتاز گیاه lycopersicon peruvianum l. بررسی گردید. در اولین بخش از این تحقیق، میزان رشد قطعات جداکشت سه لاین 825، 815 و 401 گیاه در غلظت های مختلف نمک (صفر، 60، 90، 120 و 150 میلی مولار) بررسی شد. نتایج نشان داد که لاین 825 به عنوان لاین انتخاب شده، بیشترین مقاومت به شوری را در تمامی غلظت های نمک nacl داشت و بهتر از سایر لاین ها رشد نمود. نتایج وزن تر نشان دهنده ی کاهش معنی دار وزن تر در غلظت 150 میلی مولار نمک نسبت به غلظت های صفر، 60 ، 90 و 120 بود ولی بین سایر غلظت ها تفاوت معنی داری مشاهده نگردید. وزن خشک و میزان کلروفیل نسبی گیاه نیز با افزایش شوری کاهش یافت. در مراحل بعدی این تحقیق، درصد و سرعت جوانه زنی بذرهای لاین 825 محاسبه گردید و نتایج بیانگر آن بود که با افزایش شوری، درصد و سرعت جوانه زنی بذرها در مقایسه با شاهد کاهش یافت. با افزایش غلظت نمک، مقدار سدیم گیاه افزایش و مقدار پتاسیم گیاه کاهش پیدا کرد. نسبت پتاسیم به سدیم نیز با افزایش غلظت نمک در گیاه کاهش یافت. غلظت فسفر و فعالیت اسیدفسفاتاز در ساقه، برگ و ریشه نیز اندازه گیری شد. نتایج این بخش نیز نشان داد که میزان فسفر گیاه با افزایش نمک، کاهش یافت. بر خلاف فسفر، با افزایش شوری، فعالیت اسیدفسفاتاز گیاه افزایش یافت که می توان نتیجه گرفت احتمالاً اسیدفسفاتاز، تحت کمبود فسفر القاء می شود.
فاطمه سلطانی نژاد کامران رهنما
بیماری پوسیدگی اسکلروتینیایی ساقه با عامل sclerotinia sclerotiorum یکی از مخرب ترین بیماری های کلزا در بسیاری از نقاط دنیا و مناطق شمالی ایران محسوب می شود. این تحقیق در راستای بررسی توان سازگاری قارچ آنتاگونیست تریکودرما به نانوسید و قارچ کش روال تی اس به منظور مبارزه تلفیقی علیه قارچ عامل پوسیدگی سفید ساقه کلزا در شرایط گلخانه انجام گرفت. در بررسی های آزمایشگاهی از 3 جدایه از trichoderma harzianum (1211، 21t، 1t)، 1 جدایه t. virens (6011)، 1 جدایه t. atroviride (6022) و 1 جدایه (2iso) t. koningii و 3 جدایه عامل بیمارگر s. sclerotiorum (ss1, ss2, ss3) و تلفیق این عوامل بیوکنترل با شش سطح از نانوسید (0، 10، 30، 60، 100 و 130 پی پی ام) در قالب طرح فاکتوریل کاملاً تصادفی با 4 تکرار و 108 تیمار استفاده شد. نتایج نشان داد که نانوسید عامل بازدارندگی از رشد هر دو قارچ عامل بیمارگر و تریکودرما است. در این میان جدایه های (2iso) t. koningii ، (1211) t. harzianum و (6022)t. atroviridae بیشترین قدرت ساپروفیتی و رشد روی ریسه های قارچ اسکلروتینیا را در محیط کشت از خود نشان دادند. در میان گونه های تریکودرما جدایه (2iso)t. koningii بیشترین مقاومت را در شرایط محیط کشت حاوی نانوسید نشان داد به طوری که در دز 10پی پی ام هیچ بازدارندگی رشدی مشاهده نشد. سطوح 10 و 30 پی پی ام نانوسید که قارچ تریکودرما توانایی ساپروفیته و کلنیزه کردن ریسه های قارچ اسکلروتینیا را داشت به منظور بررسی های گلخانه ای انتخاب شد. به منظور بررسی توان سازگاری قارچ تریکودرما ((2iso)t. koningii ، (1211)t. harzianum و (6022) t. atroviridae ) به نانوسید (10 و 30 پی پی ام) و قارچ کش روال تی اس (2 و 5 پی پی ام) در در دو مرحله (پوشش سطحی بذر با سوسپانسیون قارچ تریکودرما) و (کاربرد قارچ تریکودرما به صورت مخلوط با خاک) در شرایط گلخانه در قالب طرح کاملاً تصادفی با 4 تکرار مورد بررسی قرار گرفت. در آزمایش گلخانه ای مرحله اول (پوشش سطحی بذر با سوسپانسیون قارچ تریکودرما ) بیشترین میزان وزن تر گیاه مربوط به تیمار (1211) t. harzianum (شاهد)، بیشترین وزن خشک متعلق به (6022) t. atroviridae + 30 پی پی ام نانوسید و بیشترین ارتفاع گیاه نیز مربوط به تیمار (2iso)t. koningii (شاهد) بود. تاثیر این تیمارها در وزن خشک، وزن تر و ارتفاع گیاه دارای اختلاف معنی دار در سطح 1 درصد بودند. آزمایش های گلخانه ای مرحله دوم که کاربرد قارچ تریکودرما به صورت مخلوط با خاک بود نشان داد که بیشترین وزن تر و خشک گیاه مربوط به تیمار (1211) t. harzianum + 30 پی پی ام نانوسید و بیشترین ارتفاع گیاه نیز مربوط به تیمار (1211) t. harzianum + 2 پی پی ام رورال تی اس بود. در این مرحله نیز تاثیر این تیمارها در وزن خشک و وزن تر دارای اختلاف معنی دار در سطح 1 درصد بود و در ارتفاع گیاه تفاوت معنی دار نبود. در کل تیمارهایی که در آن بذر فقط آغشته به تریکودرما بودند، نسبت به تیمارهایی علاوه بر تریکودرما با قارچ کش و یا نانوسید نیز پوشش سطحی داده شدند ، کنترل بهتری از بیماری را نشان دادند.