نام پژوهشگر: الهام ریاحی فلاورجانی

تأثیر ارقام مختلف هلو و دما بر ویژگی های زیستی و دموگرافیکی کنه تارتن دولکه ای tetranychus urticae koch
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه شهید چمران اهواز 1389
  الهام ریاحی فلاورجانی   علیرضا نعمتی

کنه تارتن دولکه ای tetranychus urticae koch یکی از آفات بسیار مهم هلو در ایران می باشد. جدول زندگی این کنه روی 5 رقم هلو شامل ردتاپ، جی اچ هیل، کاردی، البرتا و اسپرینگ تایمز در دمای0c 1±27، رطوبت نسبی 10±50 درصد و دوره تاریکی: روشنایی 12:12 بررسی گردید. طول دوره رشد پیش از بلوغ کنه ماده روی ارقام مذکور به ترتیب برابر با 303/0±3/10، 176/0±431/9، 166/0±9/9، 24/0±99/16 و 24/0±47/12 روز بود. همچنین میزان مرگ و میر پیش از بلوغ این کنه به ترتیب برابر با 46/4±55/72، 94/4±78/32، 98/2±5/31، 7/10±61/38 و 08/3±52/43 درصد، طول عمر کنه های ماده به ترتیب 03/1±44/5، 55/0±92/5، 56/0±62/6، 02/1±35/9 و 13/1±9/13 روز، باروری کل برابر با 73/3±53/11، 61/2±74/18، 9/1±6/16، 66/4±6/30 و 18/4±9/40 عدد تخم و نرخ ذاتی افزایش جمعیت (rm) به ترتیب برابر با 0192/0±072/0، 01/0±213/0، 008/0±183/0، 006/0±111/0 و 004/0± 146/0 بود. مقاومت این ارقام در شرایط آزمایشگاهی در دمای0c 1±27، رطوبت نسبی10±50 درصد و دوره تاریکی: روشنایی 12:12 به روش دیسک برگی (رهاسازی 5 کنه ماده بالغ بارور روی دیسک هایی از برگ ارقام هلو مورد نظر، با قطر cm2 و شمارش تعداد تخم کنه، مرگ و میر و میزان خسارت آفت) و همچنین تراکم کرک ها در سطح برگ، ضخامت برگ، غلظت فنل موجود در برگ و میزان عناصر غذایی موجود در برگ مورد بررسی قرار گرفت. به طور کلی بر اساس نتایج به دست آمده می توان ارقام ردتاپ، البرتا و اسپرینگ تایمز را مقاوم و ارقام جی اچ هیل و کاردی را حساس ترین میزبان ها نسبت به کنه تارتن دولکه-ای معرفی نمود. نتایج نشان داد که تراکم کرک ها، ضخامت برگ و ترکیبات فنلی تاثیری در ایجاد مقاومت نداشت. اثر 7 دمای ثابت روی نرخ رشد و نمو تمام مراحل زیستی این کنه روی رقم جی اچ هیل و در شرایط آزمایشگاهی رطوبت نسبی 10±50 درصد و d12:l12 مورد بررسی قرار گرفت. طول دوره رشد پیش از بلوغ کنه ماده در 6 دمای 0c 17، 20، 25، 27، 30 و 33 به ترتیب برابر با 25/3±33/30، 2/2±63/28، 25/0±23/13، 176/0±43/9، 245/0±25/11 و 31/0± 03/12 روز بود. در دمای0c 13 به علت عدم تفریخ تخم ها بررسی بیولوژی این کنه امکان پذیر نشد. همچنین میزان مرگ و میر پیش از بلوغ این کنه به ترتیب برابر با 48/4±55/20، 43/4±39/48، 93/10±3/38، 94/4± 78/32، 72/0±55/48 و 99/2±39/53 درصد بود. در دمای0c 25، 27، 30 و 33 نرخ ذاتی افزایش جمعیت برابر با 006/0±146/0، 01/0±213/0، 016/0±108/0 و 01/0± 144/0 بود. در دمای0c 17 و 20 به علت بروز پدیده دیاپوز محاسبه پارامترهای تولیدمثلی امکان پذیر نشد. آستانه پایین رشد و نمو و ثابت دمایی با استفاده از مدل خطی معمولی به ترتیب0c 79/13 و 306/19±21/160 درجه- روز محاسبه گردید. داده های حاصل از آزمایش توسط 12 مدل (1مدل خطی و 11 مدل غیر خطی) برازش داده شد تا مدل برتر انتخاب گردد. 3 مدل تیلور، لامب 1و 2 بهترین برازش را نشان داده (1195/0=r2 و 0004/0=ssr) و به عنوان مدل های برتر برای شبیه سازی رابطه بین رشد و نمو و دما در این کنه تعیین گردید.