نام پژوهشگر: حسین عابددوست

بررسی و تحلیل تقویمهای ایرانی از دوره ایلام تا قبل از انقلاب اسلامی
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه شاهد - دانشکده هنر 1389
  حسین عابددوست   حبیب الله آیت اللهی

تقویم ایرانی علاوه بر بنیان های محکم علمی ، از بی نظیر ترین صورت های هنری نیز برخوردار است. بازتاب این تصویر گری را درگستره هنر ایران در آثار مختلف، می توان دید. تحلیل حاضر به بررسی تغییر و تحول تقویم (گاه شمار ) و نمود های تقویمی در هنر ایران، از کهن ترین ایام تا عصر حاضر پرداخته است . روش تحقیق، توصیفی - تحلیلی - تطبیقی و از طریق مطالعه ی کتابخانه ای و به روش فیش برداری است. همین طور از طریق میدانی به بررسی نمونه های تقویمی موجود در کتابخانه ها و موزه ها پرداخته است. بر این اساس نمودهای تقویمی از دوره ی پیش از ایلام تا دوره ی ساسانی ، به خوبی درآثار هنری ظاهر شده اند، این صورت ها در دوره ی اسلامی بر روی آثار هنری ،تقویم ها و متون نجومی دیده می شود. تقویم های رقومی دوره ی اسلامی ، همان ساختار زیج های کهن را دارند ، که از دوره ی هخامنشی شناخته شده بودند . از همین دوران (دوره ی هخامنشی) تأثیرات طالع بینی را در رواج گاه شماری نباید نا دیده گرفت ، عنصری که به شکل ویژه ای در تقویم های دوره ی اسلامی آمده است.