نام پژوهشگر: هاشم صراف دخت
هاشم صراف دخت بهرام علیزاده
میدان نفتی کیلورکریم در ناحیه دزفول جنوبی در حدود 30 کیلومتری شمال خلیج فارس و در امتداد ساختمان های شور و سیاه مکان قرار گرفته است. این میدان از طرف شمال توسط یک راندگی از ساختمان کشیده بی بی حکیمه جدا می گردد. هدف از انجام این مطالعه، بازسازی تاریخچه تدفین و مدل سازی حرارتی میدان نفتی کیلورکریم و مقایسه آن با داده های پیرولیز راک ایول و انعکاس ویترینایت می باشد. به همین منظور تعداد 53 نمونه خرده سنگ حاصل از حفاری از سازندهای پابده، گورپی، سروک و کژدمی مربوط به سه حلقه چاه مورد آنالیز راک ایول6 قرار گرفته و سپس از بین آنها 14 نمونه که دارای مقدار toc بالاتری بودند برای مطالعات پتروگرافی آلی و اندازه گیری انعکاس ویترینایت مورد استفاده قرار گرفتند. در این مطالعه از نرم افزار pbm برای مدل سازی چاه ها استفاده شد. بر اساس نتایج حاصل از پیرولیز راک ایول تیپ کروژن سازندها بیشتر از نوع ii و iii می باشد. جهت تعیین پتانسیل هیدروکربورزایی سنگ منشاء از نمودار تغییرات s1 و s2 در مقابل toc استفاده شده است، این نمودارها نشان دادند که سازند پابده دارای گستره ای از متوسط تا خوب، سازند گورپی دارای پتانسیل ضعیف و سازند کژدمی دارای پتانسیل خوب و عالی است. در این مطالعه مشخص شد که استفاده از دیاگرام s2+s1 در مقابل toc در نمونه های آلوده از صحت کافی برخوردار نیست و برای ارزیابی در این نمونه ها بهتر است از دیاگرام s2 در مقابل toc استفاده شود. مطالعات پتروگرافی آلی انجام شده بر روی نمونه های این میدان بطور کلی نشان داد که سازندها موجود دارای ویترینایت کمی هستند و بیشتر مواد آلی از لیپتینایت تشکیل یافته اند. همچنین در سازند پابده وجود مقادیری از ترکیبات آلی نابرچا باعث افزایش tmax در نمونه های این سازند شده است. در این مطالعه برای ارزیابی بلوغ حرارتی سنگ های منشاء از دیاگرام تغییرات شاخص تولید در مقابل tmax استفاده شد. بر اساس این نمودار همه نمونه های آنالیز شده به مرحله کاتاژنز رسیده و در پنجره نفتی قرار دارند. مدل سازی انجام شده در این میدان نشان داد که بر اساس روش مدل سازی لوپاتین در چاه شماره یک سازند کژدمی از چهار میلیون سال پیش و در عمق 3930 متری وارد پنجره نفت زایی گردیده است و بر اساس روش کنیتیکی easy %ro این چاه از شش میلیون سال پیش و در عمق 3770 متری وارد پنجره نفتی شده است. در چاه شماره دو بر اساس روش لوپاتین سازند سروک در عمق 3830 متری از یک میلیون سال پیش وارد پنجره نفتی شده و بر اساس روش کنیتیکی easy %ro این چاه از زمان 5 میلیون سال پیش و از عمق 3840 متری وارد پنجره نفتی شده است. چاه شماره a4 نیز به دلیل نزدیکی به چاه شماره یک تاریخچه رسوب گذاری نزدیکی به آن دارد. در این چاه بر اساس روش لوپاتین آغاز نفت زایی در بخش بالایی سازند کژدمی از یک میلیون سال پیش در عمق 3980 متری آغاز شده و بر اساس روش کنیتیکی easy %ro این چاه از زمان 6 میلیون سال پیش وارد پنجره نفتی گردیده است. بطور کلی می توان گفت استفاده از روش های کنیتیکی از صحت و دقت کافی در مقابل روش لوپاتین برخوردار هستند و در این میدان از سمت شمال به سمت جنوب سن نفت زایی افزایش می یابد که علت آن افزایش ضخامت سازند آغاجاری می باشد.