نام پژوهشگر: سمیه بیراوند
سمیه بیراوند سید پیمان هاشمی
بخش اول گلیسیریزیک اسید (ga) فراوانترین و مهم ترین ترکیب در ریشه گیاه شیرین بیان است و تا کنون جهت ارزیابی مقدار آن از روش های مختلفی استفاده شده است. در این تحقیق میزان گلیسیریزیک اسید در سه رقم ریشه شیرین بیان جمع آوری شده از سه منطقه مختلف آب و هوایی استان لرستان ، با دو روش مختلف استخراج بررسی شد. استخراج ترکبب مورد نظر در روش اول با اتانول/آب 50:50 به کمک حمام فراصوت به مدت 1 ساعت در دمای 55 درجه و شناسایی آن با دستگاه hplc/uv انجام شد. تغییرات گلیسیریزیک اسید برای عصاره ها از 39/0 ± 49/24 میلی گرم بر گرم در گونه مربوط به منطقه پلدختر قشقایی تا 05/0 ± 11/14 میلی گرم بر گرم در گونه مربوط به منطقه سراب چنگایی می باشد. حد تشخیص mol/lit 7- 10 × 3 و rsd معادل % 072/1 برای شش بار تکرار استخراج به دست آمد. در روش دوم با ابداع یک وسیله ساده (nngt) از حلالهای سبک تر از آب با روش میکرواستخراج مایع- مایع پخشی برای استخراج ga استفاده شد. در روش dllme معمولی حلال آلی مورد استفاده می بایست حلالی سنگین تراز آب باشد که در ته مخروطی شکل لوله سانتریفیوژ قرار بگیرد که تا حدودی سبب محدودیت استفاده از این روش شده است. nngt یک لوله شیشه ای با گردن باریک شده است که درون یک لوله سانتریفیوژ جای می گیرد. بعد از جداسازی، فاز آلی به گردن باریک شده وسیله dllme هدایت شده و به سادگی توسط میکروسرنگ برداشته می شود. dllme با وسیله مذکور برای غنی سازی و تا حدودی جداسازی گلیسیریزیک اسید از نمونه های آبی استخراج شده شیرین بیان با hplc استفاده شد. هگزانول و استون به عنوان حلال استخراج و حلال پخش کننده استفاده شدند. روش سطح پاسخ برای بهینه سازی متغیرهای ph، غلظت نمک، حجم فاز استخراجی و حجم فاز پخش کننده استفاده شد. تحت شرایط بهینه یعنی 3/1 ph =، غلظت mol/lit 2/0 از نمک، حجم l? 140 هگزانول و l? 800 از استون بازدهی استخراج معادل با % 1/5 ± 1/104 با فاکتور غنی سازی 54 به دست آمد. وسیله پیشنهاد شده با موفقیت برای تعیین گلیسیریزیک اسید در ریشه شیرین بیان های سه منطقه از استان لرستان با تنوع آب و هوایی به کار برده شد. بخش دوم هیستامین از دسته آمین های بیوژنیک می باشد که مسمومیت با آن انتشار جهانی دارد از این رو تعیین مقدار آن حائز اهمیت است. در این تحقیق مشتق سازی توأم با میکرواستخراج مایع- مایع پخشی در ترکیب با hplc/uv جهت تعیین هیستامین به کار رفته است. محلول 6% وزنی/ حجمی تری کلرو استیک اسید برای رسوب دادن پروتئینها و انحلال این ترکیب در نمونه ماهی کنسرو شده مورد استفاده قرار گرفت. سپس ترکیب مورد نظر طی فرآیند مشتق سازی توأم با میکرواستخراج از محلول تری کلرو استیک اسید در حجم کوچکی از کلروفرم با استفاده از روش dllme پیش تغلیظ شد. روش سطح پاسخ برای بهینه سازی متغیرها استفاده شد. تحت شرایط بهینه در مشتق سازی همزمان با dllme مخلوط l? 650 از استون (حلال پخش کننده) و l? 100 کلروفرم (حلال استخراج) محتوی l? 10 بنزوئیل کلراید (عامل مشتق ساز) به درون ml 4 از محلول % 6 وزنی/ حجمی تری کلرو استیک اسید محتویml 1، naoh 4/1 مولار تزریق شد. پس از 30 دقیقه اولتراسونیک در دمای 25 درجه ml 2 محلول nacl، 35/0 مولار به آن اضافه شد. پس از سانتریفیوژ و پراندن قطره کلروفرمی ظرف محتوی قطره با l? 100 اتانول شسته شد و l? 20 از آن جهت آنالیز به hplc تزریق شد. بازده به دست آمده با این روش در محدوده % 7/96 تا % 2/101 به دست آمد. rsd برای شش بار تکرار روش استخراج معادل % 3/5 به دست آمد و حد تشخیص ppm 06/0 برای هیستامین محاسبه شد. نتایج به دست آمده نشان داد که dllme همزمان با مشتق سازی در ترکیب با hplc/uv روشی ساده برای تعیین هیستامین در نمونه ماهی کنسرو شده می باشد