چکیده ایالت فارس در زمان سلطنت شاه عباس اول و حکمرانی الله وردی خان و فرزندش امام قلی-خان یکی از ایالات مهم دوره ی صفوی و شیراز مرکز آن دومین شهر کشور بعد از پایتخت محسوب می شد آن هنگام این ایالت مناطق وسیعی همچون فارس کنونی ، کوهکیلویه ، دورق ، و قسمتهایی از کرمان و خوزستان را در بر می گرفت ، بعد از قتل امام قلی خان به دست شاه صفی (1052-1038ق.) در سال 1042ق. به خاصه تبدیل شد ؛ در پی این اقدام شاه صفی ایالت فارس تجزیه شد و هر یک از نواحی تحت حاکمیت امام قلی خان، به طور جداگانه به حکام مختلف واگذار گردید ؛ و اداره ی فارس به دست وزرا و حاکمانی افتاد که اغلب آنها جز منفعت خویش و پر کردن خزانه ی شاه اندیشه ی دیگری نداشتند ؛ بر اثر این عوامل و موارد دیگری که در این پژوهش آورده شده ، ایالت فارس رونق و اهمیت و اعتبار گذشته ی خود را از دست داد و از نظر سیاسی و اقتصادی تضعیف گردید تا اینکه در سال 1137ق. به وسیله ی افغانهای شورشی تصرف شد . این پژوهش با یک نگاه کلی وهمه جانبه ،اوضاع داخلی فارس را از سال 1042 تا 1137 ق. مورد بررسی قرار داده و این دوره را به لحاظ اوضاع داخلی شامل وضع سیاسی ،اقتصادی،اجتماعی، وفرهنگی فارس با توجه به تبدیل شدن فارس از ((ممالک)) به ((خاصه)) مورد بررسی قرار داده و بر آن بوده است تا تأثیر این دگرگونی را در اوضاع یاد شده ارزیابی نماید.