نام پژوهشگر: زهره خضری

وبلاگ نویسی به زبان انگلیسی: تحلیل فرا گفتمان بین فرهنگی وبلاگ های نوشته شده توسط فارسی زبانان و انگلیسی زبانان به عنوان ابزارهای ارتباط به واسطه رایانه در آموزش زبان انگلیسی
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه تربیت مدرس - دانشکده علوم انسانی 1388
  زهره خضری   رضا غفارثمر

امروزه بسیاری از متخصصین زبان از موقعیت های ارتباط جمعی که بواسطه اینترنت برای آنها فراهم شده است استقبال می نمایند. برخی از ابزارهای ارتباطی به واسطه کامپیوتر مانند پست الکترونیکی، چت و فورم های گفتگو برای معلمان زبان انگلیسی آشنا هستند. نوآوری های اخیر مانند وبلاگ، و یکی و آر اس اس فید ممکن است نامأنوس تر باشند، با این حال این ابزارها می توانند هم برای متخصصین و هم زبان آموزان فرصت های غنی ای برای تعامل و مشارکت اینترنتی فراهم نمایند. وبلاگ به صورت یکی از پویاترین ابزارهای ارتباط اینترنتی درآمده که در آن کاربران هرگونه اطلاعاتی که فکر می کنند ممکن است توجه کاربران دیگر را برانگیزد، در آن درج می کنند. بدین صورت وبلاگ راه ساده ای برای انتشار عقاید خود به صورت آنلاین و فراهم کردن امکان نظر دهی برای دیگران می باشد. با اینکه در اصل وبلاگ ها برای استفاده فردی طراحی شده اند، در عمل به نظر می رسد که آنها تعامل بین کاربران را بسیار تسهیل بخشیده اند. برای ایجاد یک گفتمان موثر ، زبان آموز در حین استفاده از یک زبان با انتخاب های متعددی که تحت تأثیر محدودیتهای فرهنگی اجتماعی زبان مادری و زبان مرجع می باشند و همچنین تأثیر احتمالی سخن آنها به عنوان عواملی موثر در برقراری ارتباط موثر – درست مثل استفاده صحیح از دستور زبان – مواجه می شود. هایلند (1999) معتقد است که خصیصه های گفتمان وابسته به مخاطب و هدف اجتماعی بوده و موثربودن تلاشهای نویسنده در جهت برقراری ارتباط به موفقیت آنها در تحلیل و برآوردن نیازهای خوانندگان بستگی دارد. در نظر داشتن ارتباط نویسنده و خواننده در یک متن به سطح بالاتری از تحلیل گفتمان (تحلیل فراگفتمان) منجر می شود. براساس هایلند (1999)، فراگفتان، وسیله ظهور زبانی نویسنده در متن و ابزار مهم بلاغت برای نویسندگان است که دو عملکرد دارد. عملکرد متنی و عملکرد بین فردی . برخی دانشمندان زبان از تحلیل گفتمان متون فراتر می روند تا در سطح فراگفتمانی، اطلاعاتی درباره تفاوت های زبانی کسانی که از یک زبان به عنوان زبان مادری استفاده می کنند و سایرین یعنی افرادی که از آن زبان به عنوان زبان دوم استفاده می نمایند، بدست آورند. هدف اصلی این گونه مطالعات، شناسایی عوامل که باعث اختلال در ارتباط و عدم موفقیت در درک منظور مخاطب می گردند، می باشد. این موضوع در مورد ابزارهای ارتباط به واسطه کامپیوتر از اهمیت ویژه ای برخوردار می گردد. زیرا هرگونه اختلال یا عدم درک صحیح در این گونه ارتباطات، به علت انتشار در سرتاسر دنیا از طریق اینترنت، می تواند منبع بسیاری از مشکلات شود. هدف از این پژوهش فراهم کردن دیدی کلی از جایگاه وبلاگ نویسی در حال حاضر، در میان کاربران ایرانی و آمریکایی بود، به عبارت دیگر تلاشی در جهت تحقیق وجود و چگونگی تأثیر زبان اول و فرهنگ بر روند استفاده مردم از تکنولوژی های جدید. هدف دیگر این مطالعه کمک به ایجاد درکی نظری از تأثیرات بالقوه ای بود که تفاوت های زبان اول و فرهنگ بر استفاده وبلاگ نویسان از نشانه های فراگفتمان متنی و بین فردی دارد. برای جمع آوری داده دو دسته نمونه وبلاگ به صورت تصادفی از وب سایت لایو ژورنال جمع آوری شد. اولین نمونه شامل 100 وبلاگ انگلیسی نوشته شده توسط وبلاگ نویسان ایرانی و دومین نمونه شامل 100 وبلاگ انگلیسی نوشته توسط وبلاگ نویسان بومی آمریکایی بود. در مرحله اول مطالعه، خصوصیات وبلاگ نویسی شامل خصوصیات وبلاگ نویسان، ساختاری ظاهری و بلاگ، مقیاس های زمانی به روزرسانی و غیره در هر نمونه توصیف و سپس با هم مقایسه شدند. در مرحله دوم، 30 وبلاگ از هر نمونه براساس معیارهای مشخصی انتخاب شده و تحلیل فراگفتمانی آنها براساس طبقه بندی دافوز مایلن (2003) صورت گرفت. در آخر، خصوصیات ویژه وبلاگ که با خصوصیات فراگفتانی در رابطه نزدیکی است، براساس طبقه بندی خصوصیات مشترک نوشتار دیجیتالی دانت (2001) مورد تحلیل قرار گرفت. نتایج توصیفی مطالعه روند استفاده از وبلاگ و همچنین خصوصیات ویژه نوشتار دیجیتالی آنها شباهت ها و تفاوت هایی را در مورد وبلاگ نویسان در دو گروه ایرانی و آمریکایی نشان داد. همچنین در مرحله دوم نتایج حاصله در مورد فراوانی و نوع استفاده از نشانه های فراگفتمان از طریق تعدادی آزمون خی دو با یکدیگر مقایسه شد. نتایج حاکی از این بود که دو گروه از انواع فراگفتمان ها – به یک اندازه استفاده نکرده بودند، به این معنا که میزان استفاده آنها از ترتیب دهندگان از )فراگفتمان متنی)، تصیف کننده ها، منسوبی ها، نشانه های شخصیتی و خطاب کننده ها) از فراگفتمان بین فردی) متفاوت بود.نتایج حاصل از این پژوهش در آموزش زبان انگلیسی (بالاخص آموزش نگارش انگلیسی)، ارتباطات بین فرهنگی، پژوهش های گفتمان و فراگفتمانی، طراحی برنامه درسی و روانشناسی آموزش کاربرد دارد.