نام پژوهشگر: پریسا غربی اسکویی

نمادگرایی در آثار نادر ابراهیمی (آثار بزرگسال، داستان بلند و برگزیده ای از داستان کوتاه)
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه الزهراء - دانشکده ادبیات، زبانهای خارجی و تاریخ 1389
  پریسا غربی اسکویی   مهدی نیک منش

چکیده موضوع این پایان نامه، نمادگرایی در برگزیده ای از داستانهای کوتاه نادر ابراهیمی(1315-1387)است.ابراهیمی از داستان نویسان معاصر ایران است که آثارش در دوره های پرتنش سیاسی واجتماعی ایران نوشته شده است. ابراهیمی، نویسنده ی متفکری بود که جو بحرانی و خفقانزده ی کشور، اجازه ی بیان صریح و مستقیم اوضاع نابسامان سیاسی، اجتماعی، فقر فرهنگی و عادات و رفتارهای نادرستی که گریبانگیر مردم ایران شده بود را به او نمی داد؛ ازاین رو ابراهیمی زبان نماد را برای بیان مقاصد خود برگزید. مسأله ی پژوهش، استخراج و رمزگشایی نمادها، دسته بندی، میزان و شیوه ی بهرهمندی از آن ها است. مطالعات اولیه نشان داد که اگرچه ابراهیمی در تمامی آثار خود از زبان نماد بهره برده است، اما داستانهای کوتاه وی سهم بسیار بیشتری از نماد دارند. بنابراین در پایان نامه ی حاضر، به بررسی و تحلیل نمادهای هفت داستان از مجموعه ی داستان های کوتاه ابراهیمی پرداخته شد. نتیجه ی به دست آمده از این تحقیق نشان می دهد که: داستان های کوتاه منتخب از نظر بافت نمادین، هم در ردیف داستان های نمادین آرمانی قرار می گیرند و هم در ردیف داستان های نمادین انسانی. نویسنده از هر دو دسته نمادهای ابداعی و مرسوم برای بیان مفاهیم و مسایل سیاسی، مذهبی، اجتماعی، فرهنگی و اخلاقی استفاده کرده است. از نظر سیر تحول نمادها با وجود عدم اطلاع دقیق از تاریخ نگارش داستان ها می توان نمادهای به کار رفته در داستان های پیش از انقلاب او را بیشتر، نشان دهنده ی جهل و غفلت مردم؛ نمادهای داستان های سال های انقلاب را بیانگر روش مبارزه و تلاش برای یکپارچگی و وحدت؛ و نمادهای داستان های سال های پس از انقلاب را نشان دهنده ی دورویی ها و سوءاستفاده از شرایط پیش آمده دانست. با این حال، در هر سه دوره امید به بهبود اوضاع و شرایط خود و جامعه در نمادهای او به خوبی دیده می شود.