نظر به اهمیت روزافزون لجستیک معکوس، در این پایان نامه طراحی شبکه لجستیک معکوس برای خدمات پس از فروش مورد بررسی قرار گرفته است. شبکه ارائه شده پنج سطحی، چند محصولی، چند هدفه و minlp است. این شبکه در دو سطح استراتژیک و تاکتیکی به تصمیم گیری می پردازد. در سطح استراتژیک تصمیماتی مانند مکان، ظرفیت و سطح تکنولوژی اتخاذ می گردد و در سطح تاکتیکی نیز مدت زمان نگهداری محصولات تعیین می گردد. نظر به نزدیک شدن مدل به دنیای واقعی و همچنین برآورده ساختن شاخص های پیاده سازی لجستیک معکوس مانند افزایش سطح رضایت مشتریان و آگاهی مشتریان نسبت به مسائل زیست محیطی، اهداف متضادی همچون سطح سرویس به مشتریان و کاهش آلایندگی محیط زیست لحاظ شده است. از جمله متغیرهای تصمیم مدل می توان به تعیین سطح ظرفیت وتعیین سطح تکنولوژی تسهیلات احیاء و مدت زمان نگهداری محصولات در مراکز جمع آوری اشاره کرد. برای حل مدل پیشنهادی از روش جستجوی همسایگی متغیر موازی جهت جستجوی فضای جواب، جستجوی همسایگی نزولی به عنوان جستجوی محلی، روش وزن دهی تصادفی برای یافتن نقاط ناچیره و از الگوریتم الویت دهی جهت رمزگذاری و رمزگشایی جواب ها استفاده شده است. در نهایت نیز روش پیشنهادی با یکی از روش های کارای موجود در ادبیات مقایسه گشته است. نتایج مقایسات حاکی از برتری روش پیشنهادی در دو بعد کیفیت جواب و زمان حل می باشد.