نام پژوهشگر: سید محمد باقر آقایی نیارکی
سید محمد باقر آقایی نیارکی حجت الله ایزدی
کوفه از زمان تشکیلش تا آغاز خلافت عباسیان دوره ای پرفراز و نشیب را پشت سر گذاشته است. این شهر به عنوان اولین شهر ساخته شده در تاریخ اسلام علاوه بر اهمیت سیاسی از نقطه نظر فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی نیز حائز اهمیت بوده است. بطوریکه به علت موقیعت جغرافیایش در سده اول تاریخ خود تسلط بر آن به معنی تسلط بر حداقل نیمی از جهان اسلام آن روز بوده است. از اینرو در این دوران هر کس که قدرتی به دست می آورد و یا دنبال کسب قدرت بود سعی در به دست گرفتن اختیار این شهر را داشت. شهر کوفه به علت مرکزیت خاصی که در جهان اسلام داشته، کانون توجه و اسکان اقشار مختلف مسلمانان و حتی غیر مسلمانان بوده، که نتیجه آن ناهمگونی در بافت جمعیتی شهر بود. از قبایل مختلف شمالی و جنوبی عربی گرفته تا ایرانیان و حتی موالی از دیگرنقاط جهان اسلام در این شهر اقامت داشتند. این ناهمگونی موجب شده بود که این شهر نتواند ثبات سیاسی خود را در طی حوادث مختلف حفظ کند و یه این ترتیب بود که کوفیان به مردمی بی وفا و بی ثبات در اهداف خود معروف شدند. از دلایل دیگر اهمیت این شهر، شکل گیری اولین جامعه شیعی در دوران حاکمیت حضرت علی(ع)در آن بوده است. اما واقعه کربلا به تدریج شکل دیگری به تشیع بخشید و کوفه نیز به شدت از آن تأثیر پذیرفت. به دلیل اهمیت چند وجهی این شهر در تاریخ اسلام، تاریخ این شهر نیازمند مطالعه عمیق و از جهات مختلف می باشد. لذا در این تحقیق سعی بر این بوده که در کنار جنبه های سیاسی و اقتصادی از دید فرهنگی و اجتماعی و با شیوه تحلیلی به رویدادهای تاریخی شهر کوفه در دوره زمانی پس از قیام عاشورا تا آغاز خلافت عباسیان پرداخته شود.