چکیده تئاتر دفاع مقدس به عنوان یکی از جریان های جدی در عرصه ی تئاتر کشور نیازمند شیوه ایی است تا به کمک آن بتواند حقایق متعالی خود را بر صحنه ی تئاتر به نمایش بگذارد. با نگاهی اجمالی به نحوه ی استفاده هنرمندان از سبک مشاهده می کنیم که رویکرد اکثر هنرمندان تئاتر دفاع مقدس به استفاده از سبک رئالیسم معطوف شده است ، استفاده ایی بی ثمر که تئاتر دفاع مقدس نه تنها نتوانسته در سایه ی آن به اهداف خود برسد ، بلکه باعث بروز و ظهور نوعی واقعیت نازل و سطحی شده که با اصول سبک رئالیسم تا اندازه زیادی مغایرت دارد . این رساله تلاش نموده تا با پیگیری جایگاه رئالیسم در تئاتر دفاع مقدس و نحوه ی برخورد هنرمندان با این پدیده به این سوال پاسخ گوید که : آیا سبک رئالیسم شیوه ی مناسبی برای ارائه ی تئاتری واقعیات جنگ هست یا نه ، تذکر این نکته ضروری ست که این جستجو با تاکید بر تعاریف جدیدی که از رئالیسم مطرح شده و با توجه بر اصل حقیقت مانندی صورت گرفته است. این رساله شامل پنج فصل کلی است فصل اول مقدمات ، بیان مسائل تحقیق و اهداف آن است. فصل دوم پیشینه تحقیق را در خود جای داده و جستجویی است در کتابها ، مقاله هاو پژوهش هایی که تا پیش از این به رشته تحریر در آمده است. فصل سوم ملاحظات نظری تحقیق را در بر می گیرد که با تعریفی از تئاتر دفاع مقدس به تعریفی مختصر از رئالیسم می پردازد سپس جایگاه واقعیت را در فلسفه با نظر به دو نظریه هم سازی و هم بستگی مورد توجه قرار می دهد پس از آن به جایگاه رئالیزم در درام اشاره می کند و سپس اصل حقیقت مانندی را در هنر بویژه تئاتر مورد بررسی قرار می دهد. فصل چهارم با بررسی ویژگی های کاراکتر های رئالیستی تعریفی جامع از کاراکتر را ارائه می دهد و سپس به نقش کاراکتر در درام می پردازد . در قسمت دوم این بخش نیز سعی شده تا با بررسی شخصیت های رئالیستی متون تئاتر دفاع مقدس از منظر کاراکتر نمایشی که به نظر می رسد خصوصیات مشترک فراوانی با هم دارند به سوالاغت تحقیق پاسخ گویند در بخش دوم این فصل نیز از منظر تحلیل کارگردانی نمایش های رئالیستی به خاطر در دسترس نبودن فیلم اجراها ، نقد های منتقدان به جشنواره نهم تئاتر دفاع مقدس مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته سپس در بخش پایانی دو نمایشنامه پچپچه های پشت خط نبرد و زمستان 66 از منظر متن و کارگردانی مرد تحلیل قرار گرفته است. فصل پنجم نیز که فصل پایانی این رساله محسوب می شود تلاش نموده تا با توجه به یافته های تحقیق در فصل های پیشین به سوالاتی که مطرح شده پاسخ گوید. کلید واژها : تئاتر دفاع مقدس ، رئالیسم ، کاراکتر ، نمایشنامه پچپچه های پشت خط نبرد و زمستان 66