نام پژوهشگر: محمد رضا صحراییان
زهرا یاراحمدی عبدالعلی موحدی نیا
هیدروکربن های حلقوی آروماتیک گسترش وسیعی در اکوسیستم های ساحلی دارند، این ترکیبات می توانند اثرات مخربی را بر تولید مثل و بقای نسل آبزیان داشته باشند و در فرآیند کلیدی زرده سازی در ماهیان ماده اختلال ایجاد نمایند. در این مطالعه تغییرات غلظت انتقال دهنده های عصبی سروتونین(5-ht) دوپامین(da)، نورآدرنالین (na)، 3 و 4 دی هیدروکسی فنیل 3- استیک اسید (dopac) و 5- هیدروکسی ایندول 3- استیک اسید (5hiaa) در نواحی تلن سفالون، ناحیه پیش بینایی، هیپوتالاموس و هیپوفیز ماهی مید ماده در دو مرحله جنسی پیش زرده سازی و زرده سازی پس از مواجهه با نفتالین مورد بررسی قرار گرفت. نتایج، کاهش معنی دار سطوح 17- بتا استرادیول پلاسما را در هر دو مرحله، 72 ساعت پس از مواجهه با نفتالین نشان داد. نتایج آنالیز مونوآمین ها تغییرات ناهماهنگی را در مناطق مورد مطالعه نشان داد. فعالیت دوپامینی در مرحله پیش زرده سازی طی مواجهه 3 ساعته صرفا در ناحیه پیش بینایی و در مواجهه 72 ساعته، در ناحیه پیش بینایی، هیپوتالاموس و هیپوفیز افزایش معنی داری داشت. در مرحله پیش زرده سازی، فعالیت سیستم سروتونینی 3 ساعت پس از مواجهه با نفتالین در ناحیه پیش بینایی، تلن سفالون و هیپوتالاموس کاهش یافت، در حالی که 3 روز پس از مواجهه با نفتالین فعالیت سروتونین تنها در هیپوفیز آن هم در مرحله پیش زرده سازی کاهش داشت. غلظت نورآدرنالین در مرحله پیش زرده سازی، طی هر دو مواجهه 3 و 72 ساعته با نفتالین، در هیپوفیز و در هیپوتالاموس افزایش یافت. نفتالین می تواند با اختلال در سیستم آمینرژیک مغز در ترشحات هورمونی در هیپوفیز در محور هیپوتالاموس- هیپوفیز-گناد آشفتگی ایجاد کرده، سبب اختلال آندوکرینی و در نتیجه اختلال در فرآیند زرده سازی شود. این احتمال نیز وجود دارد که تغییرات سطوح 17-بتا استرادیول ناشی از مواجهه با نفتالین، از طریق فیدبک های مثبت یا منفی در ترشحات هیپوفیزی شامل انتقال دهنده های عصبی تاثیر بگذارد.