نام پژوهشگر: مرضیه بیگی زاده

نقش و اهمیت قاجارها در تحولات سیاسی- نظامی دوره صفویه (1135-907هـ.ق.)
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه اصفهان - دانشکده ادبیات و علوم انسانی 1389
  مرضیه بیگی زاده   حسین میرجعفری

ایل قاجار در تحولات سیاسی –نظامی دوره ی صفویه حضور پررنگی داشته به طوری که نام تعداد زیادی از آنها در منابع عصر صفوی آمده است که از زمان تشکیل حکومت صفویه تا زمان انقراض این سلسله در کنار شاهان صفوی بوده اند و هر چند شورشی یا قیامی از جانب ایل قاجار علیه صفویان دیده نشده است اما بعضی از سرکردگان این ایل قربانی جاه طلبی شاهان صفوی شده اند. تعدادی از افراد ایل قاجار داری مقامات مهمی در دستگاه صفوی بوده اند از جمله؛ فرماندهی کل سپاه ایران (سپهسالار)، فرماندهی لشکریان در نبرد با دشمنان داخلی و خارجی، حکام ایالات مختلف، للگی شاهزادگان صفوی، ، و مناصبی همچون داروغه، قورچی باشی، یساول صحبت شاهان صفوی و ... شناخت خاندان ها و شخصیت های مهم قاجاری و نقش آنها در تحولات دوره ی صفویه از جمله اهدافی است که در این پژوهش مد نظر است. به نظر می رسد ایل قاجار به طور کلی حضور پررنگی در تحولات سیاسی-نظامی این دوره از تاریخ ایران داشته اند. نفوذ ایل قاجار در دوره ی شاه طهماسب اول نسبت به دوران سایر شاهان صفوی بیشتر بود به طوریکه در حوادث جانشینی شاه طهماسب اول و بر تخت نشاندن اسماعیل دوم توانستند نقش آفرینی کنند و به نظر می رسد شاه عباس اول نیز بیشتر از دیگر شاهان صفوی آنها را محدود نمود و از قدرت و نفوذ آنها کاست. از خاندان های مهم قاجاری که حضور فعالی در دوره ی صفوی داشتند خاندان زیاداغلی بودند که فعالیت خود را از زمان شاه اسماعیل اول با شخصی به نام امت بیگ آغاز نمودند. سپس در دوره ی سایر شاهان صفوی، فرزندان و نوادگان شخص مذکور دارای مقامات مهمی در دستگاه و دربار صفویه گردیدند.