نام پژوهشگر: شبنم فرجی امیری
شبنم فرجی امیری علی اکبر سیف
موضوع این پژوهش بررسی میزان انطباق محتوای برنامه های تلویزیونی کودک ونوجوان با اصول روانشناسی است.تلویزیون در میان رسانه ها به عنوان پر مخاطب ترین رسانه جمعی سمعی و بصری نقش عمده و حساسی را در انتقال ارزشها و هنجارهادارد.دو هدف عمده در این پژوهش مد نظر بوده است.1)هدف نظری که با این هدف این تحقیق نشان خواهد داد چه نکاتی باید در تهیه فیلم و برنامه های تلویزیونی کودکان و نوجوانان مبنی بر اصول و معیار های روانشناسی تربیتی لحاظ شود ونیز آیا این اصول و معیارهادر برنا مه های مورد نظر رعایت شده است یا خیر؟و 2)هدف عملی که با این هدف بهره گرفتن از نتایج تحقیق توسط مسوولین صدا و سیما جهت برنامه ریزی بهتر امکانپذیر میشود.برای این منظور برنامه های تلویزیونی در شبکه های 1و2 به مدت سه ماه 2 روز در هفته ضبط شدند که مجموعا136 ساعت برنامه ضبط شد.روش تحقیق تحلیل محتوا بود.اصول روانشناسی تربیتی به کمک چند استاد روانشناسی از منابع معتبر استخراج شدو نهایتا داده های به دست آمده از طریق فرمول خی دوکه با نرم افزار spss محاسبه شد مقایسه شدند.بررسی نتایج نشان داد که از مقوله نظریه شرطی سازی کلاسیک7/5% از نظریه شرطی سازی کنشگر به میزان 19/7% نظریه گاتری3/6% نظریه ثرندایک14/9% و نظریه یادگیری اجتماعی بندورا17% استفاده شده است.از نظریه شناختی گشتالت هیچگونه استفاده ای نشده است.همچنین نتایج نشان داد که اصول روانشناسی تربیتی در مقوله دیدگاه خبر پردازی 4/5% و در مقوله نظریه شناختی پیاژه به میزان 2/5% در مقوله نظریه شناختی آزوبل4/2% در مقوله نظریه هب1/7% در مقوله نظریه سازنده گرایی8/2% در مقوله نظریه های انگیزشی7/5% و نهایتا در مقوله مربوط به نظریه خلاقیت به مقدار15% رعایت شده اند. در برنامه خردسالان این اصول45/4% در برنامه کودکان28/6%و در برنامه نوجوانان26% مد نظر قرار گرفته شده است و نیز اصول مربوط به نظریه شرطی سازی کنشگر نسبت به سایر اصول در برنامه کودک و نوجوان بیشتر مورد استفاده قرار گرفته است.در پایان خلاصه فصول ذکر شد.همچنین پیشنهاداتی برای افراد علاقمند به فعالیت در زمینه این گونه تحقیقات ارایه شد.