با توجه به اینکه طلاق از اختیارات مرد است ولی زن نیز در صورت عدم رعایت حقوق زناشویی از جانب مرد، بویژه آنکه ادامه زندگی زناشویی برای او غیر قابل تحمل گردد، می تواند درخواست طلاق نماید. در این صورت قاضی از جانب زن حق خواهد داشت که به نیابت از شوهر و در صورت امتناع وی ، اقدام به صدور حکم طلاق نماید .به زبان ساده به طلاقی که از سوی قاضی و به درخواست زن انجام گیرد، طلاق قضایی گویند . در رساله حاضر سعی شده است ضمن بررسی پدیده طلاق قضایی در حقوق داخلی بر اساس قانون مدنی، مبانی فقهی این پدیده و نیز برخی مسائل فقهی که به نظر با طلاق قضایی تعارض دارند مورد تجزیه و تحلیل قرار گیرد. به تبع تحقیقات انجام گرفته مطالب این پایان نامه در چهار فصل ارائه خواهد شد : در فصل اول که شامل دو مبحث است به معرفی طلاق قضایی و سابقه تاریخی آن از منظر فقهی و حقوقی می پردازیم . فصل دوم حاوی دو مبحث است؛ مبحث اول حق طلاق در اسلام و مبحث دوم به اراده طلاق در دین مبین اسلام اختصاص دارد . فصل سوم به نحو اختصاصی از دیدگاه فقهی، طلاق قضایی را مورد بررسی قرارمی دهد. این فصل نیز در غالب سه مبحث راههای رهایی زوجه از عسر و حرج، وطلاق حاکم (طلاق قضایی) و مبانی اثبات طلاق قضایی ارائه خواهد شد . اما فصل چهارم از منظر حقوقی ، طلاق قضایی را به بحث می گذارد که متشکل از سه بحث مهم است؛مبحث اول ماهیت حقوقی طلاق قضایی از لحاظ رجعی یا باین بودن مبحث دوم مصادیق طلاق قضایی در قانون و مبحث سوم به اجرای حکم دادگاه اختصاص دارد