هدف : یکی از مهمترین عوامل موثر بر یادگیری و حافظه هورمونهای جنسی می باشند. هورمونهای جنسی از طریق گیرنده های اختصاصی در داخل سلول و یا گیرنده های غشاء سلولی اثرات خود را اعمال می کنند که گیرنده های غشایی آندروژنها اخیرا بسیار مورد توجه قرار گرفته است. از آنجا که هیپوکامپ نقش اساسی در یادگیری و حافظه فضایی دارد، مطالعه اثرات غیرژنومیک تستوسترون bsa- بر هیپوکامپ و بر یادگیری و حافظه فضایی با استفاده از morris water maze و تاثیر متعاقب آن بر بیان ایزوفرمهای آلفا و بتای ژن camkii که احتمالا پایه یادگیری و حافظه فضایی باشد، هدف اصلی این تحقیق بوده است. روش ها : ناحیه ca1 هیپوکامپ بطور دوطرفه کانول گذاری شد و دوز ?g/?l55 تستوسترون-bsa قبل از مرحله آموزش بطور دو طرفه به ناحیه ca1 تزریق شد. 24 ساعت بعد از آموزش، تست بیاد آوری برای ارزیابی یادگیری و حافظه فضایی انجام شد. سپس اندازه گیری بیان ایزوفرمهای آلفا وبتای ژن camkii با استفاده از تکنیک real-time pcr در ناحیه هیپوکامپ انجام گرفت. یافته ها : تزریق داخل هیپوکامپی ?g/?l55 تستوسترون-bsa 30 دقیقه قبل از آموزش باعث تخریب یادگیری و حافظه فضایی شد. پس از یادگیری بیان ایزوفرم های آلفا و بتای ژن camkii کاهش نشان داد. پس از تریق تستوسترون –bsa این کاهش مشاهده نشد. نتیجه گیری : تستوسترون – bsa یادگیری و حافظه فضایی را تخریب می کند و اثرات غیرژنومیک تستوسترون به تنهایی نیز بر فعالیت هیپوکامپ و یادگیری و حافظه فضایی در morris water maze موثر است. یادگیری سبب کاهش بیان ایزوفرم های آلفا و بتای ژن camkii می گردد و تستوسترون-bsa که یک عامل مخرب یادگیری و حافظه فضایی می باشد، این کاهش را از بین می برد. واژگان کلیدی : یادگیری و حافظه فضایی، هیپوکامپ، تستوسترون-bsa، morris water maze، بیان ژن، camkii?، camkii? ، موش صحرایی نر بالغ