هدف اصلی این پژوهش ،بررسی تمثیل در متون ایرانی میانه غربی و تفسیر آن است. تمثیل برخلاف رمزهای عرفانی، گونه ای استعاره است و استعاره استوار بر شباهت . تمثیل ها در پی گونه ای شناخت معنوی از انسان و جهان اند با اهداف تعلیمی برای سالکان و تهذیب نفس و یاد آوری، بدون دگرگونی زمینه تفسیری آموزه های دینی مربوط بدان.اما رمز عبارت است از بیان یک تجربه قدسی به گونه ای که جز آن، هیچ راهی جهت آشکار شدنش مترتب نیست ،پس همواره جنبه ای ناشناخته دارد و محل تلاقی ذهن آدمی با اموری فراطبیعی و آسمانی است...بیان تمثیلی درخاک ادب فارسی ریشه دارد و اغلب متون عرفانی و ادبی اسلامی از تمثیل هاجهت پیشبرداهداف خود سودبرده اند.چه بسا ،سرچشمه ی آغازین بیان تمثیلی در گستره ی فرهنگ هلنی آسیای غربی متون مانوی است که در تاریخ ادبی ایران رشد کرد وبعدها بزرگان ادب فارسی مانند مولانا و عطار آن را به اوج رسانیدند .