نام پژوهشگر: شکوه دبیری

بررسی مقایسه مقاومت به تنش خشکی در پنج ژنوتیپ رقم گندم نان در شرایط کالوس و غیر کالوس
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه پیام نور - دانشگاه پیام نور استان تهران - پژوهشکده بیوتکنولوژی 1388
  شکوه دبیری   حمید رضا قاسم پور

یکی از مهم ترین روش های ارزیابی مقاومت به خشکی در ژنوتیپ های گیاهان زراعی بررسی شاخص های فیزیولوژیک و تغییرات متابولیت های خاص تحت تاثیر تنش خشکی در شرایط آزمایشگاهی و مزرعه ای یا گلخانه ای است. به هدف ارزیابی مقاومت به تنش خشکی در ژنوتیپ های گندم نان با استفاده ازآبسزیک اسید آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با استفاده از 5 ژنوتیپ گندم ( w33g، البرز، سرداری، pato و آذر-2 ) و دو سطح آبسزیک اسید (شاهد و 30 میکرو مولار) در سال 1387 در گلخانه دانشکده علوم دانشگاه رازی کرمانشاه انجام گردید. نتایج به دست آمده از تجزیه واریانس و مقایسه میانگین نشان داد ژنوتیپ البرز در انتهای تنش بیشترین مقدار پرولین را در بین ژنوتیپ ها دارا بوده و به عنوان مقاوم ترین ژنوتیپ در آزمایش گلخانه ای مشخص گردید. تجزیه همبستگی بین متغیر های اندازه گیری شده ضرایب همبستگی مثبت و معنی داری را نشان داد. از این همبستگی های شدیدا قوی می توان نتیجه گرفت که متغیر های اندازه گیری شده همگی در هنگام تنش خشکی با هم افزایش می یابند و حتی همدیگر را تقویت می کنند. بنابر این متغیر های اندازه گیری شده در این آزمایش از مناسب ترین و مرتبط ترین شاخص های فیزیولوژیک ارزیابی تنش خشکی هستند. همچنین در آزمایشی دیگر به هدف بررسی تاثیر سطوح مختلف مانیتول بر شاخص های مقاومت به خشکی کالوس های گندم آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی اجرا گردید. فاکتور ژنوتیپ شامل 5 ژنوتیپ w33g، البرز، سرداری، pato و آذر-2 و فاکتور مانیتول حاوی 2 سطح شامل صفر میلی مول به عنوان محیط شاهد و 350 میلی مول مانیتول با فشار اسمزی 1/24- مگاپاسکال بود. نتایج تجزیه واریانس و مقایسه میانگین به روش دانکن نشان داد که از نظر میزان پرولین ژنوتیپ سرداری و سپس آذر 2 بیشترین میزان پرولین را دارا بودند. همچنین بیشترین رشد نسبی کالوس و بیشترین نسبت آب موجود در کالوس متعلق به این ژنوتیپ ها بود. میزان پرولین در محیط حاوی 350 میلی مول مانیتول بیشتر از محیط شاهدو محتوای آب نسبی و سرعت رشد نسبی در محیط فاقد مانیتول، بیشتر از محیط دیگربود.