نام پژوهشگر: حمیدرضا کاوسی

جداسازی و شناسائی ژن های القاء شونده در پاسخ مقاومت نخود در برابر قارچ عامل بیماری برق زدگی ascochyta rabiei
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه فردوسی مشهد 1388
  حمیدرضا کاوسی   حسن مرعشی

بیماری برق ز دگی که به وسیله قارچ ascochyta rabiei ایجاد می شود، یکی از مهمترین عوامل محدود کننده کشت و تولید نخود در بیشتر مناطق دنیا و از جمله ایران بشمار می رود. شناخت دقیق از مکانیسم های دفاعی گیاه نخود در برابر این قارچ برای اصلاح ارقام مقاوم و مدیریت بهتر این بیماری حائز اهمیت زیادی است. این تحقیق با هدف جداسازی و شناسائی ژن های القاء شونده در پاسخ مقاومت نخود به قارچ عامل بیماری و ارائه مکانیسم های احتمالی موثر در مقاومت گیاه نخود در برابر آن انجام گردید. ابتدا ارزیابی فنوتیپی مقاومت ارقام در برابر نژادهای غالب و بیماریزای 3 و 6 صورت گرفت که بر اساس نتایج آن میزان مقاومت ارقام در برابر نژاد 3 متفاوت بود به طوری که ارقام kc-218848 و kc-218740 نسبت به ارقام دیگر مقاومت بیشتری از خود نشان می دادند و هیچ کدام از ارقام مورد بررسی در مقابل نژاد 6 قارچ مقاومت نداشتند. در بخش دوم با مقایسه الگوی بیان ‍ژن های گیاهان مقاوم و حساس نخود با استفاده از روش cdna-aflp اساس مولکولی برهم کنش بین قارچ عامل بیماری و میزبان بررسی شد. نتایج نشان داد که الگوهای cdna-aflp ارقام مقاوم و حساس بعد از آلودگی با قارچ عامل بیماری با یکدیگر متفاوت بودند. از میان 3730 قطعه cdna مشتق از رونوشت (tde) تولید شده به وسیله 16 ترکیب پرایمری، 15 قطعه که در رقم مقاوم در مقایسه با نوع حساس بیان متفاوت نشان می دادند، توالی یابی شدند. توالی 9 قطعه مشابه ژن هائی بود که در پاسخ های دفاعی عمومی نقش داشتند. توالی دو قطعه مشابه پروتئین های دخیل در مسیرهای انتقال پیام در واکنش به پاتوژن بود. توالی قطعات باقیمانده نیز مشابه ژن های ساختمانی/ ارگانلی بود. از میان این tdf های بررسی شده به وسیله cdna-aflp، بیان متفاوت سه قطعه نیز به وسیله روش rt-pcr نیمه کمی تائید گردید. نقش ژن های مسیر فنیل پروپانوئید که منجر به تولید ترکیبات فنلی دفاعی در گیاه می شود نیز در سیستم برهم کنش نخود در برابر نژاد 3 قارچ a. rabiei، بررسی گردید. نتایج نشان داد که در ژنوتیپ مقاوم هر چهار ژن بررسی شده مسیر فنیل پروپانوئید شامل فنیل آلانین آمونیا لیاز (pal)، چلکون سینتاز (chs)، ایزوفلاون ردوکتاز (ifr) و فلاوانون 3-هیدروکسیلاز (f3h) به سرعت شش ساعت بعد از تلقیح با نژاد 3 قارچ a. rabiei افزایش بیان پیدا می کند. هرجند رونوشت ژن های pal و ifr در هر دو رقم مقاوم و حساس به سرعت تجمع پیدا می کردند. بنابراین می توان نتیجه گرفت که بنظر می رسد القاء آنزیم های کلیدی مسیر فنیل پروپانوئید یک مکانیسم دفاعی مهم گیاه نخود در برابر قارچ a. rabiei می باشد.

همسانه سازی و بررسی بیان ژن های فنیل آلانین آمونیا لیاز و کالکون سنتاز تحت تنش های زخم، شوری و تیمار اسید سالیسیلیک در گیاه گلرنگ (carthamus tinctorius l.)
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه شهید باهنر کرمان - دانشکده کشاورزی 1391
  سارا دهقان   حمیدرضا کاوسی

گلرنگ (carthamus tinctorius l.) متعلق به خانواده مرکبان (asteraceae)، علفی، یک ساله، دیپلوئید، خود سازگار، با ظاهری خارمانند و جزو گیاهان پرشاخه است. به دلیل تولید متابولیت های ثانویه فراوان و مقاومت بالای گلرنگ در برابر استرس های محیطی، این گیاه می تواند به عنوان یک گیاه مدل جهت مطالعه مکانیسم های دفاعی مختلف مورد استفاده قرار گیرد. مسیر فنیل پروپانوئید یکی از مسیرهای مهم دفاعی گیاهی در برابر انواع تنش های زیستی و غیرزیستی محسوب می شود. در این تحقیق بیان دو ژن مهم این مسیر یعنی pal و chs پس از جداسازی این ژن در گیاه گلرنگ مورد بررسی قرار گرفت. بدین منظور گیاهان 14 روزه رقم مقاوم 191-22 گلرنگ تحت تیمار دو غلظت sa (یک دهم و یک میلی مولار) و دو تنش زخم مکانیکی برگ و شوری قرار گرفتند. پس از استخراج rna کل از نمونه ها و سپس سنتز cdna، با استفاده از روش rt-pcr نیمه کمی بررسی بیان این دو ژن صورت گرفت. نتایج حاصل از آنالیز مولکولی نشان داد که بیان این ژن ها در ساعات اولیه (3 و 6) پس از تیمار بیشترین افزایش را نشان می دهد. این نتایج حاکی از افزایش فعالیت ژن های دفاعی و در نتیجه فعال شدن مسیرهای مقاومت فنیل پروپانوئید و فلاونوئید، در زمان های اولیه پس از اعمال تیمار دارد.

ساخت سازه ی بیانی آنزیم cel ii درسیستم بیان پروکاریوتی
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه شهید باهنر کرمان - دانشکده کشاورزی 1391
  سمیه خواجویی   جعفر ذوالعلی

یک جهش به عنوان تغییر یا تعویض ارثی در ماده ژنتیکی تعریف می شود. با توجه به اهمیت شناسایی جهش ها در طول سال های اخیر دانشمندان به راهکارهایی برای شناسایی آن ها پرداختند. تکنیک هضم آنزیمی dna هترودوپلکس یکی از متداول ترین تکنیک های مورد استفاده در شناسایی جهش های نقطه ای در قطعات ژنومی است. در طی سال های اخیر آنزیم های خانواده ی cel مهمترین نوکلئازهای مورد استفاده در این زمینه هستند که به صورت کیت های تجاری عرضه می شوند. در زمینه تولید این نوکلئازها در سیستم باکتریایی فعالیت های زیادی صورت گرفته، ولی هیچ کدام به تولید نوکلئاز فعال منجر نشده است از آنجا که اغلب نوکلئازهای اختصاصی تک رشته در حالت فعال بصورت گلیکوپروتئین خارج سلولی می باشند، لذا می توان مهم ترین دلیل این اتفاق را عدم قابلیت سیستم باکتریایی درگلیکوزیله نمودن پروتئین بیان شده دانست. واحدهای گلیکان متصل به آنزیم cel ii در تعیین فعالیت این آنزیم تأثیر چندانی ندارند درنتیجه انتظار می رود که آنزیم cel ii تولید شده در سیستم باکتریایی فعال باشد.بنابراین در تحقیق حاضر با توجه به اهمیت آنزیم cel ii که آنزیم اصلی در کیت تشخیص جهشsurveyor می باشدو همچنین به دلیل اینکه تولید این آنزیم در سیستم باکتریایی به تولید فرم فعال آن منجر خواهد شد سازه ی بیانی آن ساخته شد.

بررسی بیان ژن nhx در گیاه گلرنگ (carthamus tinctorius l.) تحت تنش شوری
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه شهید باهنر کرمان - دانشکده کشاورزی 1392
  علی سعیدپور   حمیدرضا کاوسی

گلرنگ (carthamus tinctorius l. ) متعلق به خانواده مرکبات (asteraceae ) است. به دلیل مقاومت بالای گلرنگ در مقابل استرس های محیطی، گلرنگ می تواند به عنوان گیاه مدل جهت مطالعه مکانیسمهای دفاعی مختلف مورد مطالعه قرار گیرد. یکی از راهکارهای مهم گیاه برای مقابله با تنش شوری انتقال سدیم به داخل واکوئل می باشد که این کار توسط آنتی پورتر غشای واکوئلی (nhx ) صورت می گیرد. در این تحقیق بیان ژن nhx در گیاه گلرنگ تحت تنش شوری مورد بررسی قرار گرفت. بدین منظور گیاهان 14 روزه رقم نیمه مقاوم pbr-321 گلرنگ در 5 گروه قرار گرفتند و هر گروه با غلظتی از کلریدسدیم تیمار شد. سپس استخراج rna کل از نمونه ها و سنتز cdna انجام شد و با استفاده از روش rt-pcr نیمه کمی بررسی بیان این ژن صورت گرفت. در تمام زمانهای نمونه گیری افزایش بیان نسبت به شاهد وجود داشت به طوری که در زمان های سه و شش ساعت پس از تیمار بیشترین میزان بیان در غلظت 200 میلی مولار ، در زمانهای 12 و 24 ساعت بیشترین میزان بیان در غلظت 150 میلی مولار و در زمان 48 ساعت بیشترین میزان بیان در غلظت 100 میلی مولار صورت گرفت. این نتایج حاکی از این است که آنتی پورتر واکوئلی یکی از مهمترین مسیرهای دفاعی گیاه در برابر تنش شوری می باشد و درگلرنگ این ژن بلافاصله پس از اعمال تنش افزایش بیان نشان می دهد ولی با گذشت زمان به دلیل تجمع بیش از حد نمک درون واکوئل شدت بیان کاهش می یابد.

ردیابی ژن مقاومت به alternaria arborescens در نمونه های منتخب کلکسیون گوجه فرنگی بانک ژن گیاهی ایران و بررسی عکس العمل فنوتیپی آن ها به قارچ عامل بیماری
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه شهید باهنر کرمان - دانشکده کشاورزی 1391
  اسما مهرابی   احمد عباسی مقدم

گوجه فرنگی متعلق به یکی از مهمترین خانوادهای گیاهی به نام سلاناسه است که اعضای این خانواده مدل های خوبی برای مطالعات ژنتیکی و فیزیولوژی می باشند.کاهش میزان محصول بر اثر عوامل متفاوت بخصوص آفات و بیماری ها یکی از معضلات کشاورزان در تولید این محصول می باشد. از بیماری های مهم گوجه فرنگی بیماری شانکر ساقه گوجه فرنگی است که توسط عامل alternaria alternata f.sp. lycopersici ایجاد می شود. استفاده از ارقام مقاوم در برنامه های اصلاح نژادی یکی از مهم ترین و مقرون به صرفه ترین روش های جلوگیری از این بیماری می باشد. در این تحقیق به منظور دستیابی به منابع ژنتیکی مقاومت، واکنش 72 نمونه ژنتیکی نگه داری شده در بانک ژن گیاهی ملی ایران در برابر قارچ alternaria alternata f.sp. lycopersici در شرایط گلخانه بررسی گردید. آلوده سازی در مرحله 5 تا 6 برگی انجام گرفت. یادداشت برداری ها به محض رویت اولین علائم به فواصل 4 روزه در 8 نوبت انجام پذیرفت. واکنش به بیماری نمونه های ژنتیکی بر اساس میانگین سطح زیر منحنی پیشرفت بیماری مقایسه شدند. نمونه های g72910 و a721033 با حداقل درصد پیشرفت بیماری مقاومت بالاتری نشان دادند و می توان آن ها را به عنوان لاین های متحمل معرفی کرد. نمونه a721075 حساس ترین نمونه و نمونه های a72907، a721091 و a721065 در رده های بعدی حساسیت قرار گرفتند. مقاومت به این بیماری توسط ژن غالب asc1 کنترل می شود. گیاهان گوجه فرنگی با ژنوتیپ asc/asc فاقد پروتئین asc-ip و حساس به توکسینaal می باشند. از میان ارقام مقاوم، نیمه مقاوم، حساس و رقم کاملا حساس با ژنوتیپ asc/asc چندین رقم انتخاب شد و پس از استخراج dna جهت تکثیر dna منطقه ژنومی asc1 پرایمری بر اساس ناحیه حذف شده در پروموتور asc1 طراحی شد که بررسی نتایج حاصل از تکثیر نشان داد که این پرایمر قدرت تمایز میان ارقام هموزیگوس غالب (asc/asc) و ارقام هتروزیگوس (asc/asc) با ارقام هموزیگوس مغلوب (asc/asc) را دارد.

جداسازی بخشی از ژن ترانسپورتر na+/h+ (hkt1) از گیاه کالارگراس (leptochloa fusca) و بررسی برخی معیارهای فیزیولوژیکی آن در پاسخ به تنش شوری
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه شهید باهنر کرمان - پژوهشکده بیوتکنولوژی 1391
  معظمه سلاجقه   حمیدرضا کاوسی

موفقیت برنامه های اصلاحی با هدف نهایی بهبود عملکرد محصول بخاطر فقدان درک روشن از اساس مولکولی تنش شوری تاکنون چندان چشمگیر نبوده است. اصلاح خاک، زهکشی وکنترل آبیاری اگرچه قادر به تقلیل میزان گسترش خاک های شور است، با این حال هزینه های مهندسی و مدیریتی آن بالا است. یکی دیگر از راه های ایجاد گیاهان متحمل به شوری از طریق روش های مرسوم اصلاح نباتات است . بهبود صفات متحمل به شوری به دلیل اینکه این نوع صفات کمی هستند و توسط تعداد زیادی ژن کنترل می شوند از طریق اصلاح نباتات کلاسیک با مشکلاتی همراه بوده است که بخشی از این مشکلات با بکارگیری روش های نوین بیوتکنولوژی و مهندسی ژنتیک مرتفع می شود. در زمینه بیوتکنولوژی شناخت ژن های دخیل در تحمل به شوری از منابع مناسب یکی از رویکردهای ابتدایی در زمینه گیاهان متحمل به شوری است. در این میان گیاهان سازگار با زمین های شور یا به اصطلاح هالوفیت ها بهترین منبع برای ژن های متحمل به شوری هستند. هالوفیت ها گیاهانی هستند که در محیط های دارای 200 میلی مول نمک یا بیشتر می توانند زنده بمانند و قابلیت تکثیر خود را حفظ کنند. این گیاهان حدود 1 درصد از فلور جهان را تشکیل می دهند. لذا در راستای این امر معرفی و آنالیز ژن های دخیل در فرایند تحمل گیاهان هالوفیت که مهمترین آنها ژن های کدکننده ی آنتی پورتر ها و ترانسپورتر ها، ژن هایی دخیل در بیوسنتز ترکیبات اسمولیت و ژن های کدکننده آنزیم های از بین برنده رادیکال های آزاد می باشند،گام موثری در استفاده از این ژن ها در تولید سازه های ژنی مناسب برای استفاده در فرایند تولید گیاهان تراریخته متحمل می باشد

جمع آوری و شناسایی گونه های گیاهی جنس آلوئه ایران با استفاده از توالی یابی ژن rbcl کلروپلاست
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه شهید باهنر کرمان - دانشکده کشاورزی 1392
  فرید مهدوی   جعفر ذوالعلی

جنس آلوئه شامل گیاهانی تک پایه و متعلق به خانواده asphodelaceae است که بومی آفریقای شمالی بوده و به واسطه توانایی بالای تحمل شرایط محیطی سخت از لحاظ خشکی و گرمی هوا، در بسیاری از مناطق جهان گسترش یافته است. این جنس دارای بیش از 400 گونه در دنیا می باشد. اکثر تحقیقات انجام شده برروی جنس aloe و به ویژه گونه a. barbadensis محدود به بررسی اثرات و خواص دارویی آن می شوند. گیاهان آلوئه در مناطق وسیعی از ایران که دارای اقلیم مناسب برای رشد خودروی گونه های این جنس می باشند، پراکنده شده اند. با این حال، نقشه پراکنش و تنوع گونه های این جنس در کشور تاکنون تعیین نشده است. در این پژوهش به منظور بررسی تنوع گونه های جنس آلوئه در ایران، 95 بوته آلوئه از مناطق مختلف کشور شامل استان های هرمزگان، سیستان و بلوچستان، فارس، کرمان، بوشهر، جزیره قشم و گلخانه های زینتی سراسر کشور جمع آوری شد. نمونه های مورد نظر در ابتدا بر اساس شاخص های مورفولوژیکی به گروه های مختلف تفکیک شدند. برای هر گروه مورفولوژیکی، بخشی از ژن rbcl کلروپلاستی در واکنش های pcr با آغازگرهای اختصاصی تکثیر و تعیین توالی گردید. شناسایی گونه-ها از طریق تطبیق توالی قطعه تکثیر شده با توالی متناظر مربوط به هر گروه در بانک جهانی ژن (ncbi) میسر گردید. گونه های aloe barbadensis، a. littoralis و a. greatheadii از رویشگاه های طبیعی جنوب کشور و گونه های a. arborescens، a. spinosissima، a. juvenna و a. delaetti از گلخانه های زینتی جمع آوری شدند. کلمات کلیدی: آلوئه، فلور گیاهی، رده بندی، ژن rbcl، بارکدگزاری

کاربرد اسیدآمینه آرژنین در القا مقاومت به سرما در گیاه پسته و بررسی فعالیت آنزیم-های کلیدی و تغییرات ژنتیکی آن
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه شهید باهنر کرمان - دانشکده کشاورزی 1392
  محسن خدایاری   فاطمه نصیبی

تنش سرما یک عامل محیطی است که تولید محصولات زراعی را محدود می کند. خسارت ناشی از سرما در مراحل حساس رشد و نمو گیاهان یکی از عوامل مهم کاهش عملکرد گیاهان زراعی و باغی در سطح جهان است. گیاهان می‏توانند تحمل به سرما و انجماد خود را از طریق قرارگیری در طول روزهای کوتاه و دماهای سرد بالای صفر افزایش دهند این یعنی فرایند عادت به سرما نام دارد. پروتئین‏های دهیدرین در زمان عادت به سرما که موجب آبگیری سلول‏های گیاهی می‏شود، در سلول تجمع کرده و از ساختار غشاها و ماکرومولکول‏ها حفاظت می‏کنند. با توجه به نقش ویژه ی آمینواسیدها در پاسخ گیاه به شرایط تنش زا و نقش های فیزیولوژیکی منحصر به فرد آرژنین در مقایسه با آمینواسیدهای دیگر، اثر آرژنین بر ایجاد مقاومت به تنش سرما در دانه رست-های پسته در شرایط درون شیشه مورد بررسی قرار گرفت. یکی از محصولات کلیدی و مهم استان کرمان پسته است که از محصولات باغی با ارزش و استراتژیک استان و کشور محسوب می شود. استفاده از پیش تیمار آرژنین بطور معنی داری باعث افزایش فعالیت آنتی اکسیدان ها و تخفیف اثرات ناشی از تنش اکسیداتیو گردید. از آنجاکه سرما و یخبندان های بهاره خسارات قابل توجهی را به کشاورزان وارد می نماید، بررسی روش های مقاوم-سازی به سرما اهمیت بسزایی دارد. در این تحقیق جداسازی سازی جزئی یکی از ژن های مهم مسیر پلی آمین ها یعنی samdc و همچنین اثر تیمار سرما (??6-) و آرژنین با غلظت 4 میکرومولار روی بیان دو ژن samdc و dehydrin در گیاه پسته مورد بررسی قرار گرفت.

بیوسنتز نانوذره نقره در عصاره آبی هسته انگور vitis vinifera cv rishbaba و بررسی خاصیت ضدسرطانی آن
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه شهید باهنر کرمان - دانشکده کشاورزی 1392
  فاطمه همدانی   سعید اسماعیلی ماهانی

نانوبیوتکنولوژی، که با عنوان کاربردهای زیست پزشکی از سیستم های با اندازه نانو شناخته شده، زیر مجموعه ای از نانوتکنولوژی در حال گسترش است. نانومواد اندازه 1000-1 نانومتر، برهمکنش ویژه با سیستم های بیولوژیکی در سطح مولکولی دارند و به طور گسترده در درمان سرطان استفاده می شوند. در مطالعه حاضر روش زیست سازگار بیوسنتز نانوذره نقره توسط عصاره هسته انگور ریش بابا و خاصیت ضدسرطانی آن بر سلول سرطانی پستان رده mcf-7 بررسی گردید. مشخصات نانوذرات نقره تولید شده توسط عصاره هسته انگور ریش بابا با روش های اسپکتروفتومتری، xrd، tem بررسی شدند. تاثیر عصاره قبل و بعد از بیوسنتز نانوذره با روش mtt بر سلول mcf-7 بررسی شد. آزمون xrd بیوسنتز نانوذره نقره در پیک های (111)، (200)، (220) ، (311) ساختار کریستالی نانوذرات را تائید کرد. tem شکل کروی نانوذرات با اندازه 10-7 نانومتر، توزیع نرمال نشان داد. عصاره مذکور، وابسته به دوز خاصیت ضدسرطانی داشته، میزان ماندگاری سلول را کاهش معنی داری داد. بیوسنتز نانوذرات اثر افزایشی با عصاره دارد. آنتی اکسیدان موجود در هسته انگور باعث کاهش یون نقره گردیده، منجر به افزایش خاصیت ضد سرطانی آن می شود. بنابراین عصاره هسته انگور و نانوذرات نقره تولیدی آن اثرات مفیدی در درمان سرطان پستان دارند

بررسی الگوی بیان ژن کد کننده آنتی پورترna/+h+ غشای واکوئلی (nhx) گیاه کالارگراس (leptocloa fusca) درپاسخ به تنش شوری وتنش کلرید کادمیوم
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه شهید باهنر کرمان - دانشکده کشاورزی 1392
  حامد ادب نژاد   حمیدرضا کاوسی

تنش شوری و فلزات سنگین ( کادمیوم ) از تنش های غیرزیستی هستند که اثرات زیانباری بر عملکرد گیاه و کیفیت محصول دارند. بنظر می رسد که گیاهان با مکانیسم پیچیده ای در سطح کل گیاه? سطح سلولی و یا مولکولی به تنش پاسخ می دهند. در گیاهان عالی دفع و جایگذاری سدیم و کادمیوم در واکوئل که بواسطه آنتی پورتر موجود در سطح غشاء واکوئلی ( تونوپلاست) انجام می شود.یکی از راه کارهای تحمل به تنش شوری و کادمیوم است. در این تحقیق بررسی الگوی بیان ژن کد کننده آنتی پورتر na+/h+ غشاء واکوئلی در پاسخ به تنش کلرید سدیم و کلرید کادمیوم با استفاده از روش rt-pcr نیمه کمی در گیاه هالوفیت کالارگراس (leptochloa fusca) مورد بررسی قرار گرفت.نتایج حاصل از این بررسی نشان داد که در پاسخ به تنش شوری میزان بیان ژن کدکننده آنتی پورتر na+/h+ واکوئلی نسبت به شاهد با گذشت زمان و افزایش غلظت? افزایش می یابد. بیشترین میزان بیان مربوط به غلظت ??? میلی مولار کلرید سدیم و زمان ?? ساعت بود. همچنین بعد از قرار گرفتن گیاه در معرض تنش کادمیوم میزان بیان ژن nhx نسبت به شاهد افزایش پیدا می کند. این روند در تمام غلظت های کادمیوم مشابه می باشد. ?? ساعت پس از اعمال تنش نیز روند اقزایش میزان بیان ژنnhx نسبت به شاهد در سه غلظت ??، ??? و ??? میکرومولار کادمیوم مشاهده می شود. از زمان ?? به بعد میزان بیان ژن در تمام غلطت های کادمیوم روند نزولی پیدا می کند هرچند هنوز میزان بیان در سطح شاهد می باشد. بر پایه اطلاعات به دست آمده آنتی پورتر واکوئلی یکی از مهم ترین مسیر های دفاعی گیاه در برابر تنش شوری و کادمیوم می باشد.و علاوه بر انتقال یون سدیم به داخل واکوئل در انتقال فلزات سنگین (کادمیوم) نیز دخالت داشته باشد.

بررسی برخی پاسخ های فیزیولوژیکی گیاه آلوئه ورا به تنش نیترات نقره و کلرید کادمیوم
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه شهید باهنر کرمان - دانشکده کشاورزی 1393
  مهرناز بابائی   شهرام پورسیدی

همه موجودات زنده به عناصری احتیاج دارندکه طی زنجیره غذایی در اختیار آنها قرار می گیرد.گیاهان بعضی از عناصر را به صورت زیاداستفاده می کند مثلk،mg(عناعر ماکرو المنت) وبعضی دیگر را به صورت کم مثل ni ،fe وmn(عناصر میکرو المنت) که اگر این عناصر کم مصرف به صورت زیاد وبیش از حد به گیاه وارد شود در گیاه اثرات سمی داردعلاوه بر اینفلزاتی وجود دارد کهبعد از ورودشانبه سلول در چرخه سلولی اختلال ایجاد می کند برخی از این فلزات به دلیل اینکه چگالی بیشتر ازgr/cm35 استاصطلاحا فلز سنگین گفته می شود. ایراد اصلی این فلزات این است که در بدن موجودات زنده متابولیزه نمی شوند و پس از ورود به بدن موجودات دفع نشده و تجمع می یابند. از جمله این فلزات می توان بهسرب، کادمیم،جیوه،نقره وآرسنیک اشاره نمود که بیشتر در فاضلابهای صنعتی تولید، ومحیط زیست به ویژهزمین های کشاورزی و آب ها را آلوده میکنند. اگرچه راه های مختلفی برای زدودن این آلودگی ها وجود دارد ولی یکی از راه های حذف این عناصر مضر از خاک ها وآب های آلوده استفاده از گیاهان در روش گیاه پالایی است.در این پژوهش، پاسخ 4 اکوتیپ آلوئه جمع آوری شده به مقادیر دو فلز سنگین نقره وکادمیوم به صورت جداگانه و مصرف تواممورد بررسی قرار گرفت. ابتدا گیاهان به منظور تکثیر و تولید پاجوشدر یک دوره زمانی 5 هفته ای در بستر کوکوپیت و پرلیت و ماسه کشت شدند و پس از ریشه دار شدن پاجوش های در شرایط رشدی یکسان انتخاب و به منظور اجرای آزمایش به شرح زیر استفاده شد.در مرحله اول آزمایش سطوح مختلف عناصرنقره و کادمیوم به تنهایی در قالب طرح کاملا تصادفی با 6 تیمار و3 تکراربرای نقره و 5 تیمار و 3 تکرار برای کادمیوم مطالعه گردیدسپس براساس نتایج حاصل آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی نامتعادل با 6 تیمار توام نقره و کادمیوم بر روی 4 اکوتیپ آلوئه انجام شد پس از پایان هر مرحله نمونه های گیاهی لازم به منظور اندازه گیری برخی شاخص های مورفولوژیکی و فیزیولوژیکی جمع آوری گردید.نتایج نشان داد که اکوتیپ 1 (میلر) در مجموع صفات مورد مطالعه قابلیتمعنی داری بیشتری در جذب و تحمل عناصر مورد مطالعه چه به صورت منفرد وچه به صورت توام دارد همچنین موجب افزایش پروتئین و فعالیت آنزیم های ,gpx,cat,gr,sod apx نسبت به گیاهان گروه شاهد شده است.بنابراین می توان آن را به عنوان یک گیاه کاندید برای کشت در آب های آلوده و بررسی پاسخ های گیاه استفاده نمود.

بررسی بیان ژن رمز کننده na+/h+ آنتی پورتر در گیاه aeluropus littoralis تحت تنش غیر زیستی
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه شهید باهنر کرمان - دانشکده کشاورزی 1391
  سارا اسماعیلی تزنگی   عباس عالم زاده

در این تحقیق اثر فلزات سنگین روی رشد گیاه littoralis aeluropus و الگوی بیان ژن‏های رمز کننده na+/h+ آنتی پورتر غشای پلاسمایی و واکوئلی در این گیاه مورد بررسی قرار گرفت. به همین منظور گیاهچه‏ها به صورت جداگانه تحت تنش فلزات سنگین سرب ، نقره و جیوه و شوری قرار گرفتند. صفات وزن ریشه، وزن ساقه، وزن کل، طول ریشه، طول ساقه، طول کل گیاه و میزان تجمع فلزات ذکر شده در گیاه اندازه‏گیری شد و تغییرات بیان دو ژن رمز کننده na+/h+ آنتی پورتر غشای پلاسمایی و واکوئلی مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان دادند که فلزات سنگین به طور معنی‏داری تمام صفات مورفولوژیک بجز طول ساقه را تحت تاثیر قرار دادند. نتایج بررسی الگوی بیان ژن نشان داد که از میان فلزات، نقره بیشترین اثر را روی بیان هر دو ژن رمز کننده na+/h+ آنتی پورتر غشای پلاسمایی و واکوئلی داشته است. همچنین مشخص شد که بیان این دو ژن 6 ساعت پس از اعمال تنش به حداکثر میزان خود می‏رسد و سپس کم می‏شود. در نهایت بر اساس نتایج این تحقیق می‏توان عنوان کرد که گیاه littoralis .a می‏تواند به عنوان یک گیاه انباشتگر فلزات سنگین در نظر گرفته شود.