نام پژوهشگر: علی اصغر رجبی

نقد و بررسی دیدگاه های قرآنی مولوی در مثنوی معنوی
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه امام صادق علیه السلام - دانشکده الهیات و معارف اسلامی 1380
  علی اصغر رجبی   احمد پاکتچی

این نوشتار در پی آن است که دیدگاه¬های قرآنی مولوی در مثنوی معنوی را بازیابی و مورد نقد و بررسی قراردهد. برای این منظور تمام شش دفتر مثنوی معنوی از ابتدا تا انتها مطالعه و مطالب مرتبط با مفاهیم قرآنی و آیات مربوط به آن استخراج گردیده است. فهرست کردن تمام آیاتی که به نوعی در کلام مولوی استفاده شده، مجموعه را بسیار مفصل می¬کند، اما در اینجا نمونه¬هایی از پنج نوع ارتباط مثنویمعنوی با قرآن کریم در قالب پنج فصل مورد بررسی قرار گرفته است. فصل اول به نوع نگاه مولوی به این کتاب آسمانی می¬پردازد که به این مناسبت برخی از مباحث مرتبط با علوم قرآنی نیز در این فصل مطرح شده است. در فصل دوم نمونه¬هایی از اقتباس¬های مثنوی از کلام وحی و بهره¬گیری او از تمثیلات قرآنی آمده است. در فصل سوم به گزیده¬¬هایی از قرابت معنایی ابیات مثنوی با آیات قرآنی اشاره شده است که در آن مولوی بدون استفاده لفظی از آیات، مفاهیمی را مشابه مفاهیم قرآنی به کار برده است. در فصل چهارم به مواردی اشاره شده که مولوی به ترجمه آیات یا توضیح مفردات قرآنی می-پردازد. و در نهایت، فصل پنجم به بیان نمونه¬هایی از تفسیر آیات قرآن توسط مولوی اختصاص یافته که مبنای تنظیم مباحث در این فصل به صورت تفسیر موضوعی می¬باشد. نحوه¬ی پرداختن مولوی به قصص قرآنی نیز در این فصل مورد بررسی قرار گرفته است.