نام پژوهشگر: صفورا طاهری

بررسی تنوع ژنتیکی در اکوتیپ های رازیانه با استفاده از نشانگرهای issr و rapd
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه بیرجند - دانشکده علوم کشاورزی 1393
  صفورا طاهری   علی ایزانلو

در این تحقیق، تنوع ژنتیکی 32 اکوتیپ رازیانه توسط 9 نشانگر rapd و 6 نشانگر issr مورد ارزیابی قرارگرفت. رازیانه به عنوان یک گیاه معطر و دارویی از زمان‏های بسیار دور توسط کشاورزان در مناطق مختلف ایران با اقلیم‏های متفاوت کشت و کار می‏گردد. نشانگر rapd در مجموع 106 قطعه چندشکل (100 درصد) و توسط نشانگر issr ، 72 قطعه چندشکل (100 درصد) ایجاد شد. باتوجه به داده‏های آغازگر rapd و issr میانگین تنوع ژنی با استفاده از شاخص نی (h) برابر با 0/3739 و 0/2944 و با استفاده از شاخص اطلاعاتی شانون (i) برابر 0/552 و 0/463 بدست‏آمد. میانگین محتوای چندشکلی (pic) بدست‏آمده برای نشانگرهای rapd و issr به ترتیب 0/4274 و 0/4192 برآوردگردید. در گروه‏بندی انجام شده براساس نشانگر rapd اکوتیپ‏های مورد مطالعه در 7 گروه و براساس اطلاعات آغازگر issr در 11 گروه قرارگرفتند. باتوجه به نتایج بدست‏آمده از ماتریس تشابه براساس نشانگر rapd، اکوتیپ‏های خوسف و سربیشه (0/89) و اکوتیپ‏های اهواز و برازجان با 0/88 درصد بیشترین تشابه را بدست‏آوردند. اکوتیپ‏های اصفهان و دیوان‏دره و همچنین اکوتیپ‏های اصفهان و قم دارای بیشترین درصد تشابه (0/86) باتوجه به نتایج بدست‏آمده از نشانگر issr بودند. این نتایج نشان می‏دهد که رازیانه‏های ایران دارای تنوع ژنتیکی بالایی هستند و نشانگرهای rapd و issr به خوبی اکوتیپ‏های رازیانه را براساس توزیع جغرافیایی و تشابهات اقلیمی از هم تفکیک نمود. آگاهی از این تنوع ژنتیکی می‏تواند اصلاحگران را در برنامه‏های اصلاحی به خصوص دورگیری بین اکوتیپ‏های دور، مطالعات تکاملی و طبقه‏بندی یاری نماید.