نام پژوهشگر: سید علی میربابایی

جداسازی و تعیین مشخصات ریزماهواره از خرما
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه پیام نور - دانشگاه پیام نور استان البرز - دانشکده کشاورزی 1389
  سید علی میربابایی   محسن مردی

خرما با نام علمی "phoenix dactilyfera" (2n=36) گیاهی است چند ساله و دو پایه، یعنی گلهای نر و ماده روی پایه های جداگانه ای قرار دارند و در طبقه بندی گیاهی از زیر شاخه نهاندانگان و در رده تکه لپه ای ها و راسته اسپات داران (پالمان) و از خانواده پالماسه می باشد. در این خانواده قریب 200 جنس و 4000 گونه وجود دارد که همگی بومی مناطق گرمسیری و نیمه گرمسیری جنوب آسیا و آفریقا بوده همچنین در نواحی گرم قاره های آمریکا ، اروپا و اقیانوسیه پراکنده هستند در ایران 2%از سطح زیر کشت کشور را به خود اختصاص داده است. از دیگر گونه های مهم خرما علاوه بر phoenix dactilyfera می توان به phoenix canariensis ، phoenix sylvesteris و phoenix atlantic chav اشاره نمود. دراین تحقیقات سیزده ریزماهواره ازخرما با روش فیاسکو جداسازی گردید که از دوازده کاوشگر جهت جداسازی استفاده بیشترین تکرار ریزماهواره ها مربوط به نوکلئوتید ag وct بودند. سپس با استفاده ازنرم افزار فایندر ریزماهواره-ها شناسایی شدند. برای هر ریزماهواره یک جفت آغازگر طراحی شد که طراحی طبق قوانین خود و با استفاده ازنرم-افزار الیگو انجام شد. چندشکلی درهر جایگاه ژنی یا لوکوس بر روی44 نمونه بررسی شد که نه تا ازآغازگر ها دارای چند شکلی بودند و سه تای دیگر از آغازگر ها تک شکلی بودند. اندازه مولکولی آللها از 120 تا 220 جفت باز ارزیابی شد.نشانگرهای mph 1 و mph 7 بیشترین مقدارچندشکلی برابر با 69/0 و 59/0 و نشانگر mph 11 کمترین چند شکلی برابر با 10/0 را دارا هستند. به این معنی که این دو نشانگر، بهتر از همه نشانگرهای استفاده شده، توانسته اند فاصله ژنتیکی ارقام را مشخص کنند در حالیکه نشانگر mph 11 با کمترین مقدار شاخص چندشکلی، به خوبی توانایی جداسازی نمونه ها را نداشته است .از آنجایی که هم اکنون کلید شناسایی برای خرما پیدا نشده است، دراین تحقیق پیشنهاد می شود که تکرار توالی ریزماهواره نشانگر خوبی برای ارزیابی مولکولی و مطالعات ژنتیکی و تهیه کلید شناسایی خرما می باشد.