افسانه یکی از گونه های ادبیات داستانی است. عناصر رمزی که در افسانه های کهن و نو وجود دارند از پدیده های متعددی سرچشمه گرفته اند. اسطوره و جادو، دو سرچشمه اصلی عناصر رمزی افسانه های کهن می باشند، که این تصویرهای تخیلی ماهیت ادبی و هنری ندارند. این عناصر موجوداتی ماورایی محسوب می شوند و کارهایی که انجام می دهند فراتر از توان و نیروی انسانی است. بنابراین باید دید توجه کردن به رمز به عنوان گستره پهناوری که با روح آثار فاخر ادبی و تجسمی خصوصاً در مشرق زمین پیوندی تنگاتنگ دارد؛ در جهت شناخت جنبه های مختلف این عناصر، هم به لحاظ ریختار و هم به لحاظ محتوا و معنا در راستای ارتباط بهتر با آنان، تا چه میزان اهمیت دارد. برای این منظور آگاهی از معنای افسانه به عنوان یکی از بهترین گستره هایی که عناصر رمزی در آن اجازه ظهور و رشد می یابند، لازم می نماید. هزار و یک شب آئینه تمام نمایی است از زندگانی و اندیشه آدم های رنگارنگ جامعه ای که در برگیرنده اقوام و ملت های گوناگون در سر تا سر قرون میانی بوده است. گنجینه ای است از آداب و رسوم و عادات و عقاید و خلقیات مردم جوامع اسلامی در قرون میانه و در آن نکته های آموزنده بسیار در باب زندگانی روزانه عام و خاص نهفته است. هزار و یک شب یکی از رازنامه های شرق است. در این پژوهش با آوردن پیشینه ادبیات داستانی و تعاریف افسانه و گونه های آن، همچنین بیان این مطلب که در طول تاریخ، ادبیات و نقاشی در کنار هم رشد کرده اند تلاش شده است تا درک بهتری از مفهوم افسانه و همچنین پیوند نقاشی با ادبیات صورت گیرد.همچنین به معرفی هزار و یک شب و تعریف رمز و بررسی آن در داستان های هزار و یک شب پرداخته شده است؛ زیرا هزار و یک شب به عنوان یک اثر ادبی که در بین ملل مختلف دارای ارزش است و آن ها را به هم پیوند می دهد، از اهمیت خاصی برخوردار است و در آخر با آوردن نمونه های برجسته تصویری از هزار و یک شب، به اهمیت این اثر در بین هنرمندان تصویرگر با تفکرات و نگرش های متفاوت می توان پی برد.