پژوهش حاضر جهت بررسی مقایسه کارایی و اثر بخشی درمان فراشناختی و درمان شناختی رفتاری بر اختلال اضطراب منتشر انجام گرفت. و این دو فرضیه اصلی را مورد بررسی قرار داد، فرضیه اول: درمان مبتنی بر الگوی فراشناختی در کاهش نشانگان اختلال اضطراب منتشر کارآمد می باشد. فرضیه دوم: درمان به شیوه فراشناختی نسبت به درمان به شیوه شناختی رفتاری در کاهش نشانگان اختلال اضطراب منتشر کارآمد تر می باشد. روش پژوهش حاضر تجربی می باشد و با بهره گیری از طرح تک موردی انجام می شود. از بین طرح های تجربی تک موردی در پژوهش حاضر از طرح خط پایه ی چند گانه استفاده می شود. و به این منظور حجم نمونه ما در این پژوهش شش نفر از افرادی بودند که به مرکز مشاوره دانشجویی و کلینیک روانشناسی بالینی دانشگاه فردوسی مشهد مراجعه کرده بودند. شیوه نمونه گیری در این پژوهش، نمونه گیری مبتنی بر هدف است. مبتلا نبودن به اختلال افسردگی و اختلال های محور ii ( نظر روانپزشک)، نداشتن سابقه دریافت مداخله های درمانی پیشین، قطع مصرف دارو پیش از شروع درمان، بر خودداری از بینش خوب نسبت به مشکل، بعنوان معیارهای انتخاب در نظر گرفته خواهند شد این شش نفر افراد مبتلا به اختلال اضطراب منتشر، بطور انتخابی به دو گروه سه تایی آزمایش و کنترل تقسیم شدند. گروه آزمایش تحت درمان فراشناختی،(mct) و گروه کنترل تحت درمان شناختی رفتاری(cbt)، قرار گرفتند. در این تحقیق ابتدائاً مراجعه کنندگان تحت مصاحب? ساختاریافته بر اساس (scid)dsm-iv-tr قرار گرفتند. ازآنجا که روش این تحقیق، خط پای? چند گانه می باشد، دو هفته قبل از درمان یک نوبت تست گیری جهت تعیین خط پایه، انجام شد در این مرحله سیاه? حالت - صفت اضطراب اشپیل برگر (stai) و سیاه? افکار اضطرابی (anti) و واحد نگرانی ذهنی (sud) توسط آزمودنی ها تکمیل شد. آزمودنی ها علاوه بر مرحل? پیش از درمان (خط پایه) در جلسات، چهارم، و هشتم درمان و نیز در مرحل? پیگیری که دو ماه پس از درمان بود مجدداً تستها را تکمیل کردند. داده های به دست آمده از این پژوهش که به صورت نمودار و جدول ترسیم شده اند،افزون بر این از معنی داری بالینی نیز برای تحلیل داده ها بهره گرفته ،و برای عینی سازی میزان بهبودی از فرمول درصد بهبودی استفاده شد. نتایج کلی پژوهش حاکی از کارایی هر دو روش در کاهش نشانگان اختلال اضطراب منتشر می باشند. همچنین در مقایسه کارایی و اثر بخشی دو روش نشان داد که درمان فراشناختی در درمان بیماران مبتلا به اختلال اضطراب منتشر کاراتر و اثربخش تر از درمان شناختی رفتاری می باشد.