چکیده : مجاز در مفهوم ساده و اولیه آن که بر پایه ی تفکر انتقال دلالت از یک معنا به معنای دیگر ، در لفظ شکل گرفت ، در آغاز از چنان اهمیّتی برخوردار بود که مباحث کلامی گسترده ای به خصوص در بررسی های مربوط به متن قرآن کریم ، پیرامون آن مطرح شد . بررسی این مفهوم در نامه های حضرت علی ( ع ) که توسّط شریف رضی ، به همراه خطب و حکمت ها ، در کتابی به نام نهج البلاغه گرد آوری شده است. ابعاد گوناگون مجاز را در آثار منثوری چون نامه ها به تصویر می کشد . به عنوان مثال ، آنچه در اکثر نامه ها مشهود است ، ایجاز و اختصاریست که با کمک مجاز پدید آمده ، زیرا سخنی که در سبک و سیاق نامه ( رساله ) به نگارش در می آید ، غالباً پرهیز از اطناب و سخنوری را می طلبد و استفاده از مجاز با توجّه با اینکه کارکرد گسترش مفهوم را می توان برای آن متصوّر شد ؛ امری مطلوب و مناسب است . از سوی دیگر موضوع نامه ها ، دستور به انجام عملی یا نهی از آن است . استعمال مجازی کلمات نیز در مواردی در خدمت این هدف قرار گرفته است . از این رو مجاز به کار رفته ، تأمّل مخاطب را در واژگان ؛ برای دریافت کنه مقصود می طلبد ؛ نه در گیر شدن در ظواهر لفظ آن چنان که درگونه ای ادبی به نام رسائل اخوانیه می بینیم. مجاز های به کار رفته غالباً از نوع استعاره می باشند . طرفین آن نیز حسی ، و برگرفته از فرهنگ محیطی است که مخاطب بدان مأنوس شده است ، این اسلوب در قرآن نیز قابل مشاهده است . در این نوشتار سعی بر این بوده تا با رویکردی تازه ، نامه های حضرت علی ( ع ) از جهت مجاز های به کار رفته در آن ها مورد بررسی قرار گیرد . تا بدین شکل مقدمه ای برای پژوهش های ادبی در سایر ابعاد باشد . از این رو پس از تشخیص تعابیر و الفاظ مجازی به شرح آن ها با استناد به آیات و شواهد شعری موجود پرداخته شده است . کلید واژه : نهج البلاغه ، نامه ها، مجاز.